Breaking News! Het luisteren naar een verhaal is net zo goed voor je als het lezen van een verhaal. De Universiteit van California, Berkeley, heeft onderzoek gedaan naar de verwerking in de hersenen van een geschreven verhaal en een gesproken verhaal. Wat blijkt: tijdens het luisteren en het lezen worden dezelfde hersengebieden geactiveerd.
De onderzoekers zijn bezig om een kaart te maken die aangeeft welke woorden welke hersengebieden activeren. Tijdens een van de onderzoeken die ze in het kader van deze studie deden, deden ze een opzienbarende ontdekking: zowel het lezen als het luisteren naar een tekst activeert dezelfde hersengebieden.
De proefpersonen kregen tijdens het onderzoek een podcast te horen. Ondertussen werd er van hun hersenen een fMRI gemaakt, een ‘functional MRI’. Dit soort MRI’s wordt veel gebruikt in het onderzoek naar hoe taal in de hersenen werkt. Daarna kregen de proefpersonen dezelfde teksten ook nog een keer te lezen. En wat bleek: de hersengebieden die bij het luisteren werden geactiveerd, werden ook bij het lezen geactiveerd.
Dit is natuurlijk fantastisch nieuws! Het biedt een heel scala aan mogelijkheden, zowel voor nieuw onderzoek als nu al in de praktijk. Er kan bijvoorbeeld neurologisch onderzoek worden gedaan naar dyslexie. En als blijkt dat mensen met dyslexie bij het luisteren van informatie de informatie veel beter verwerken dan wanneer ze die lezen, kan er bijvoorbeeld in de klas veel meer gebruik gemaakt worden van audio-ondersteuning (denk aan lesboeken en instructies die voorgelezen worden in plaats van in een boek staan, of je oefeningen mondeling maken in plaats van schriftelijk).
Dat is toekomstmuziek. Maar ik zei het al: we kunnen deze informatie nu ook al in de praktijk gebruiken! Aangezien luisteren dus net zo goed is voor je als lezen, zou mijn eerste suggestie zijn om alle leerlingen toestemming te geven om boeken te luisteren voor hun lijst. Dit omdat dan a) boeken veel minder vaak uitgeleend zijn (want als een hele klas een en hetzelfde boek nodig heeft, dan komt er een moment dat die boeken allemaal uitgeleend zijn bij de bieb) en b) omdat luisteren weliswaar hetzelfde doet in je hersenen, maar wel zorgt voor een andere beleving. En daardoor kun je als school wellicht meer leerlingen enthousiasmeren voor verhalen, namelijk juist die leerlingen die lezen maar niets vinden, omdat het lezen voor hen lastig is.
Daarnaast zou ik willen pleiten voor een herwaardering van het luisterboek. Op dit moment wordt luisteren namelijk vaak niet gezien als volwaardig lezen, maar eerder een beetje als tweederangs lezen. Als je alleen maar luisterboeken luistert, dan tel je niet echt mee als lezer. Maar waarom niet, verdorie? Luisteren is net zo goed als lezen, waarom waarderen we het dan minder? Ik vermoed zelf dat het is omdat aan ‘verhaaltjes luisteren’ nog steeds een beetje een kinderlijk imago hangt. Dat trekt wel langzaamaan bij (niet in de laatste plaats omdat een niet nader te noemen aanbieder van luisterboeken nogal fanatiek adverteert), maar veel mensen zien het toch nog als iets voor kleine kinderen, ouderen en mensen met een beperking. Deze mensen zouden niet volwaardig lezen, omdat ze luisterboeken luisteren. Of ze kunnen niet (meer) lezen, dus ‘lezen’ ze ‘maar’ luisterboeken. Nou, dat is nu dus bewezen klinkklare onzin. Luisteren is net zo goed als lezen, dus vanaf nu gaan we luisteren ook op die manier waarderen.
Ik was altijd al een grote fan van luisterboeken. Nu ben ik dat des te meer.
BookSomeTea 
Top! ik hou ook zo van luisterboeken en van radio info.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik vind dit ook buitengewoon goed nieuws!
LikeLike
Zo, dat had ik dus echt niet verwacht. Heel erg interessant om te lezen. Ik deed bij kinderen met dyslexie heel vaak toetsen (zoals topo) al mondeling. Ging prima. Begrijpend lezen mocht je van Cito niet voorlezen, want dan zou je andere vaardigheden testen, maar dat moet Cito misschien snel eens heroverwegen nu ;).
Oja, en als jongere kun je natuurlijk nu al prima een boek luisteren in plaats van lezen. In principe hoeft je docent daar niet achter te komen.
LikeLike
Nee, niemand verwacht dit. Het is zo onterecht dat er wordt neergekeken op het luisteren van boeken! En idd, Cito en alle andere examen-instanties moeten hun toetsmethode wellicht heroverwegen naar aanleiding van dit onderzoek.
LikeLike
Ik lees liever omdat ik dan meer betrokken blijf in het verhaal. Bij luisteren ga ik allerlei neven activiteiten doen. Ik ben minder betrokken.
LikeLike
Dat is inderdaad een risico. Tegelijkertijd kunnen bepaalde activiteiten je ook helpen om het verhaal beter te onthouden (handwerken, kleuren, creatieve hobby’s).
LikeLike
Dit is nu eens positief nieuws! ⭐
LikeLike
Ja, goed he? Heb je een beter excuus nodig om je boeken te luisteren?
LikeLike
Goed nieuws! Luisterboeken zijn geweldig.
LikeGeliked door 1 persoon
Helemaal mee eens!
LikeLike
Ik ga dit artikel even opslaan zodat ik het direct door kan sturen wanneer iemand weer beweert dat het luisteren naar een audioboek niet écht lezen is. 😂
LikeLike
Ja, doen! Dit is zelfs voor veel professionals onbekende informatie. Dus zegt het voort: luisteren is net zo goed als lezen!
LikeLike
Ik hou van luisterboeken maar in zou op school niet snel leerlingen laten luisteren ipv van lezen. Leesvaardigheid is belangrijk om mee te draaien in de maatschappij. En zowiezo luisteren ze al de ganse dag naar de leerkracht.
LikeLike