Naar aanleiding van mijn meest recente (dreigende) leesdip dacht ik na over welke ‘functie’ lezen heeft voor mij. Lezen is goed voor je mentale gezondheid en heeft zelfs fysieke gezondheidsvoordelen, maar bij mij lijkt het meer te zijn dan alleen de bewezen effecten van lezen. Lezen doet nog wat anders met me: het biedt me een ontsnappingsmogelijkheid uit de gekte van alledag en het zorgt ervoor dat ik kan ontspannen, omdat het mijn hoofd dwingt te focussen op het verhaal in plaats van mijn eigen gedachten. Lukt het lezen niet, dan weet ik dat het niet goed met me gaat. Naast het lezen luister ik ook vaak naar verhalen, aangezien je dat kunt combineren met koken en huishoudelijke klusjes (en dat is met het lezen van een fysiek boek toch wat lastiger).

Ik lees niet ‘woke’.

Ik lees dus ter ontspanning en omdat ik wil ontsnappen aan mijn eigen gedachten of de ellende van alledag (zeker nu). Ik lees dus waar ik zin in heb, waar ik op dat moment behoefte aan heb en wat de bieb op dat moment beschikbaar heeft. Ik let er daarbij niet op of een boek contemporary is (of een boek iets zegt over de tijd waarin we leven), geschreven is door een ‘own voice’ (een persoon uit dezelfde minderheidsgroep als een of meerdere personages in het boek), of de auteur een persoon van kleur is of wat het geslacht/de genderidentiteit van de auteur is. Ik lees dus niet ‘woke’, ik lees waar ik zin in heb. Toevallig zijn dat vaak boeken van vrouwelijke auteurs, maar ik zoek er niet bewust naar.

Ik zie online veel mensen die wel ‘woke’ lezen, of daar heel bewust een punt van maken. Ik doe dat niet. Ik let absoluut niet op de huidskleur, achtergrond, etniciteit of het geslacht van de auteur. Het enige waar ik op let is of het verhaal mij aanspreekt. Ik lees voor de boeken, de verhalen, en niet voor de auteurs.

Ik lees weinig Engels

Hoewel mijn spreken en luisteren in het Engels bijna vloeiend zijn (ik heb nauwelijks nog ondertiteling nodig op tv, alleen als er wetenschappelijke termen oid voorbij komen. Ook mijn gesproken Engels is vrij goed, inclusief keurig Brits accent), lees ik weinig in het Engels. Dit om twee redenen. Ten eerste vind ik Nederlands echt gewoon een mooie taal, en ten tweede lees ik door mijn dyslexie (ja, echt, ik ben dyslectisch, diagnose, verklaring, de hele rataplan) veel trager in het Engels dan in het Nederlands. Ik lees voor mijn ontspanning, en heb zelden tot nooit nodig om ‘diep’ te kunnen lezen in het Engels. Ik doe het dus weinig, ook omdat ik er minder plezier aan beleef dan aan lezen in het Nederlands.

En al die boeken die dan eerder in het Engels uitkomen dan in het Nederlands? Jammer dan. Ik weet dat ik er veel meer van geniet als ik ze in het Nederlands lees, dus ik wacht wel op de vertaling.

Ik lees wat ik wil, omdat ik dat wil

Lezen moet voor mij ontspannend zijn. Iets waar ik me in kan verliezen, een momentje waar ik naar uitkijk, een rustpunt in mijn dag. En dat houdt in dat ik geen eisen stel aan het boek of de auteur. Het gaat mij om het verhaal, en de rust, ontspanning en ontsnapping die dat verhaal mij biedt. Niets meer, niets minder. En ja, dat houdt ook in dat ik regelmatig pulpboeken lees, of jeugdboeken, of boeken van auteurs die niet door iedereen gesteund worden. Jammer dan, ik wil dat verhaal gewoon lezen.

Ik lees dus wat ik wil. Niet ‘woke’, en ik kijk niet naar de auteur, diens afkomst, geloof, uiterlijk, weet ik veel. Ik kijk naar het boek. Wil ik dat boek lezen? Vind ik het verhaal boeiend? Ja? Prima, dan ga ik dat boek lezen. Ik lees niet om activistisch te zijn, om me voor of tegen iets uit te spreken of om iets of iemand wel of niet te steunen. Ik lees wat ik wil, omdat ik dat wil. En ik daag jou uit om hetzelfde te doen.