Het is iets waar mensen vaak op neerkijken: als volwassene jeugdboeken lezen. Maar er zijn een aantal jeugdboeken die je als volwassene echt zou moeten lezen. Niet omdat het jeugdboeken zijn, maar omdat het hele mooie boeken zijn. Mooi verhaal, goed geschreven en vaak met een bijzondere kijk op de wereld.

Adres Onbekend van Susin Nielsen. Over dit boek heb ik het vaker gehad op mijn blog. Nielsen heeft er afgelopen jaar de Vlag en Wimpel voor ontvangen van de Griffeljury, en dat is niet voor niets. In Adres Onbekend maken we kennis met Felix, die samen met zijn moeder in een busje woont. Niet alleen is Felix daardoor in feite dakloos, ook hebben hij en zijn moeder weinig tot geen geld. Ondanks hun benarde positie, probeert de moeder van Felix hem een zo normaal mogelijke schooltijd te geven. Maar Felix mag tegen niemand zeggen hoe zijn thuissituatie is, omdat zijn moeder bang is dat de kinderbescherming hem dan bij haar weghaalt. In dit verhaal zie je heel mooi hoe oud zeer en oude trauma’s door kunnen werken in de volgende generatie, wat dak- en thuisloosheid met kinderen en jongeren kan doen en hoe het is om in feite te weinig geld te hebben om een fatsoenlijke maaltijd te kunnen betalen. En wat doet het met je vriendschappen als je niet kunt vertellen waar je woont? Een mooi verhaal met een actueel thema, ook zeer geschikt voor volwassenen.

Zoektocht in Katoren van Jan Terlouw. Dit is een maatschappij-kritisch boek, maar dan verpakt in een sprookje en de wijze les mag je zelf bedenken. Geen belerend toontje dus, maar wel een vriendelijke spiegel die je wordt voorgehouden. Kos woont al zijn hele leven op een berg, waar hij geiten hoedt. Op een dag ontmoet hij Adelheid, een oudere dame. Op haar verzoek trekt hij het land in, op zoek naar haar zoon. Die is als klein kind ontvoert, maar hij zou nu volwassen moeten zijn. Kos gaat op weg, en hij komt in een bijzondere wereld terecht. Een wereld waar mensen elkaar voor de rechter slepen omdat ze verkeerde jam hebben gegeten, waar je formulieren moet invullen voor je een broodje kunt kopen en een wereld waar mensen beter voor hun huisdier zorgen dan voor de dieren die ze eten. Voor Kos is het een bijzondere wereld, waar hij ook wat vraagtekens bij zet. Maar als hij erachter komt dat men in Cnocke wapens levert aan de oorlog in buurland El-Ende en dat ze in het naastgelegen Spalk de gewonden verplegen met het geld dat wordt verdiend met de wapens uit Cnocke, wil hij iets doen. En wat hij doet, is niet zonder risico…

In de Ruimte is het stil van Nicole Panteleakos. Een ontzettend mooi boek over autisme, de liefde van de ene zus voor de andere en het belang van een veilig gezin, waar je mag zijn wie je bent. Nova is autistisch en non-verbaal, en ze zit in pleeggezin nummer zoveel. Ze wacht op de lancering van de Challenger. Niet alleen omdat Nova dol is op ruimtevaart, maar ook omdat ze dan haar zus Bridget weer zal zien. Bridget heeft namelijk beloofd dat ze samen naar de lancering zullen kijken, en Bridget doet altijd wat ze belooft. Nova probeert ondertussen haar draai te vinden in het pleeggezin. Ze vindt het daar fijn, en is daardoor heel bang dat ze weer weg moet. De lancering van de Challenger komt steeds dichterbij, en Bridget is er nog steeds niet. Waar is Bridget?

Love, Simon van Becky Albertalli. Een Young Adult-boek over tiener zijn en homoseksueel zijn in de huidige tijd, waar een roddel zich via internet sneller verspreid dan het meest pandemische virus. Over jezelf durven zijn en jezelf mogen zijn, en jezelf aanvaarden zoals je bent. En over liefde, vriendschap en oreo’s. Een boek met humor, serieuze momenten, het alledaagse tienerleven inclusief ups en downs, een lach en een traan. Simon Spier is een doodnormale tiener: hij gaat naar school, is niet de populairste jongen maar heeft wel een groepje vrienden, hij maakt zijn huiswerk, hij zit bij de toneelclub van school en hij heeft een geheim: hij valt op jongens. En dat niet alleen, hij is verliefd op Blue, zijn mailmaatje, die hij online heeft leren kennen. Simon wordt met zijn geaardheid gechanteerd en vervolgens ook ge-out, iets wat hij de chanteur niet in dank afneemt (en terecht!). Maar hij is nog banger om Blue kwijt te raken… Terwijl hij niet eens weet wie Blue eigenlijk is!

Mijn broer heet Jessica van John Boyne. Stel: je broer zegt op een dag dat hij niet je broer is, maar je zus. Hoe is dat dan voor jou? En wat doet dat met de band tussen jullie twee? Gaat het alleen om wat er in je ondergoed zit, of is er meer aan de hand? En waarom denken je ouders alleen maar wat voor effect dit heeft op de carrière van je moeder? En waarom helpt niemand jou, terwijl ook jouw wereld op zijn kop is gezet? Met al deze vragen worstelt Sam vanaf het moment dat zijn broer Jason vertelt dat hij zich een meisje voelt. Sam begrijpt de gevoelens van Jason niet, en hij is boos omdat het de schuld van Jason is dat alles veranderd en Sam nu gepest wordt op school. Tegelijkertijd houdt hij ook van Jason, en wil hij de band die ze hebben niet kwijt. Een mooi verhaal over het brusje van een transgender zijn, over dingen die veranderen en dingen die hetzelfde blijven, over acceptatie en over de band tussen broers/broer en zus.