Bij boeken van een christelijke uitgeverij heb ik altijd nogal wat vooroordelen: braaf, doordrenkt met geloof, God wordt overal bij gehaald en alles moet passen binnen het christelijke ideaalbeeld. Ik las die boeken dus eigenlijk nooit. Maar toen spraken Naomi van Hoofdtaal en ik af om elkaar uit te dagen: we zouden voor elkaar een boek kiezen waarvan we allebei vrijwel zeker wisten dat de ander ervan zou gaan genieten/het goed zou vinden, en (uiteraard) zouden we dat boek een eerlijke kans geven. Ik koos voor Naomi Een Keukenmeidenroman van Katrynn Stockett (met bonuspunten als ze ook de film zou kijken) en zij koos voor mij De Pion van Steven James.

(Even tussendoor: het is best grappig dat we allebei een Amerikaans boek kozen).

Omdat ik doorgaans recensies bewaar voor de recentere boeken (De Pion komt uit de tijd dat je telefoons nog kon dichtklappen), bedacht ik een andere manier om mijn lees-ervaring met jullie te delen, namelijk door mijn vooroordelen over boeken van een christelijke uitgeverij te toetsen aan de hand van dit boek. Uiteraard was het schrijven van een blogpost over de boeken geen verplichting, maar wel een leuk extraatje.

Oke, laten we eens kijken naar mijn vooroordelen en of die door dit boek bevestigd of juist ontkracht worden.

Braaf

Op het eerste gezicht is dit boek niet braaf. Er zitten een aantal gruwelijke scenes in, er wordt openlijk gesproken over een automutilerende tiener en er worden flink wat misdaden in gepleegd. Dat is dus niet zo braaf. Maar daaronder zit wel een laagje braafheid: de verhaallijn tussen de de tiener en de hoofdpersoon krijgt wel een erg Disney-achtige ontknoping, personages mogen geen krachttermen uiten in het bijzijn van de 17-jarige tiener en hoewel er tegenslag is, worden de hoofdpersonen constant aangespoord om niet boos te zijn op God. Ook niet als ze bijvoorbeeld de liefde van hun leven zijn verloren aan kanker. En sorry James, maar zelfs mijn diepgelovige oma was boos op God toen ze haar man veel te vroeg had moeten begraven. Met dat stuk ben ik het dus niet eens, en ik merk dat ik het ook storend vind dat een boek zo’n oordeel uitspreekt over een rouwproces.

Doordrenkt met geloof

Nee, dat was dit boek niet. Het geloof speelde wel een rol, maar het was niet overheersend. Wel viel me op dat de sekte in het boek niet extremistisch op geloof was gebaseerd, zoals je in niet-christelijke thrillers wel vaak ziet. Er wordt wel verwezen naar het geloof, maar tussen de regels door is duidelijk dat deze sekte een afgod eert, en niet de God uit het christelijk geloof.

God wordt overal bij gehaald

Ja en nee. Het viel mij bijvoorbeeld op dat de automutilatie van de tiener in het verhaal niet werd ‘bestreden’ met bidden, of dat bidden als alternatief voor de automutilatie werd aangedragen, ‘zodat God haar de kracht kon geven om aan te kunnen wat Hij haar had toebedeeld’ ofzo. Wel een zijlijntje over een vrouw die dankzij het geloof de kracht had gevonden om haar leven weer op te pakken en te gaan studeren naast haar baan, maar het was niet overheersend. Ook was het niet zo dat de hoofdpersonen dagelijks aan het bidden waren ‘laat mij alstublieft de dader grijpen Heer’, of iets dergelijks. Wel was er een ontzettend irritante dominee (gevalletje: drogredenen tot je er bij neervalt en je eigen woorden tegen je gebruiken) bij het sterfbed van de geliefde van de hoofdpersoon, maar de hoofdpersoon vond die dominee zelf ook irritant.

Alles moet passen binnen het christelijke ideaalbeeld

Ja, dat idee had ik wel. Er waren wel de nodige gebroken gezinnen en de beste vriend van de hoofdpersoon deed zijn best om zijn zoontje te verslaan op een gameconsole, maar ik heb geen homopaar gezien, en een van de slechteriken was de zoon van een hoer (die door zijn slechte jeugd nu tot deze daden in staat was). Ook de eerder genoemde Disney-ontknoping had wel erg veel van vergeven en vergeten, net als hoe de hoofdpersoon ermee omgaat dat de tiener zichzelf verwond (lees: we verzinnen wel een mooi verhaal zodat we niet hoeven te vertellen wat er werkelijk speelde). Met de mantel der liefde bedekken, dat idee. Daar had ik wel wat moeite mee, net als het feit dat het meisje geen adequate hulp kreeg om om te gaan met haar emoties.

Andere opmerkingen bij dit boek

Er vielen me tijdens het lezen nog een paar dingen op. Ten eerste dat de tekst soms wisselt tussen verleden tijd en tegenwoordige tijd. Ik weet niet of dat ook in het origineel zat, maar het werkte nogal bevreemdend, en dat is wel iets wat ik eruit zou trekken als ik op de redactie had gewerkt. Daarnaast had de vertaler niet alleen alle woorden vertaald, maar ook de gerechten die gegeten werden omgezet naar Nederlandse gerechten (in Amerika kennen ze geen nasi en bami, wel fried rice en noodles). Daarnaast vermoed ik dat er nogal wat merken uit de vertaling zijn verdwenen (zo gaat een van de kinderen ‘een pak zoutjes’ pakken, terwijl ik vermoed dat de Amerikaanse versie vrij duidelijk was over welke zoutjes er gepakt werden). Dit zijn dus opmerkingen over de vertaling, niet zo zeer over de inhoud.

Conclusie

Ik moet concluderen dat mijn vooroordelen deels kloppen, maar deels ook niet. Daarbij is het ook afhankelijk van hoe diep je het verhaal analyseert en hoe expliciet dingen vermeld worden. Ik moet daarnaast eerlijk bekennen dat deze serie (dit boek is onderdeel van een serie) me best aanspreekt, al vermoed ik dat ik de volgende keer de stukjes waarin de drogreden-dominee voorkomt even oversla. Wel moet ik even kijken wanneer ik het volgende deel ga lezen, want deze serie is niet bij mijn eigen bieb beschikbaar (en dus moet ik transportkosten betalen om een boek naar mij te laten komen) en het zijn boeken die er best even over doen om op gang te komen. Daar moet ik dus ook tijd en ruimte voor hebben in mijn hoofd. Dit zijn boeken voor een lange zomervakantie, niet om even snel tussendoor te lezen. Maar goed, werkend in het onderwijs heb ik die lange zomervakantie, dus waarschijnlijk regel ik dat het volgende deel dan naar mij toe komt.