Vandaag een bijzondere ZomerLezen, aangezien mijn blog dit jaar 5 jaar bestaat. In die vijf jaar heb ik iedere zomer een serie ZomerLezen gemaakt, en vandaag blik ik terug op al die seizoenen ZomerLezen. Daarnaast geef ik ook een kijkje achter de schermen! Mijn twee collega-ZomerLezers van dit jaar (Naomi van Hoofdtaal en Ann van BoekBabbel) heb ik gevraagd om een thema te kiezen uit de afgelopen 5 jaar en dat in te vullen, dus als je graag een ‘gewone’ ZomerLezen wil lezen, ga dan vooral naar hen.

Waarom ik met ZomerLezen begon

In mijn eerste blogjaar begon ik al met ZomerLezen. Daar zaten een paar gedachtes achter. Ten eerste was ik van huis uit gewend om in de zomer en de vakantie veel te lezen. Zo veel dat ik in de vijfde klas eigenlijk geen boeken meer kon vinden in de bibliotheek in mijn woonplaats. Dus mocht ik aan het begin van de zomervakantie van de vijfde naar de zesde klas de pas van mijn vader lenen en in de bibliotheek in de grote stad (Utrecht) op zijn pasje een stapel boeken lenen. Daarna ben ik zelf lid geworden van de bieb in Utrecht, want die in mijn woonplaats had ik dus “uitgelezen” (niet boek voor boek, maar wel alle boeken die me aanspraken).

Als wij op vakantie gingen als gezin, gingen er altijd een flink aantal boeken mee. Omdat we met het openbaar vervoer reisden (we hadden geen auto) vroeg dit altijd wat creatief inpakken. Ik durf te zeggen dat er vakanties zijn geweest waarbij er een groter gewicht aan boeken mee ging dan aan kleding en schoenen. Dus ja, er werd flink gelezen in de vakantie.

Dat was al een goede reden om ZomerLezen te starten. Maar er was nog iets: ik had mijn huiswerk gedaan toen ik aan mijn blog begon. En een van de dingen die bijna alle bloggers en vloggers je vertellen is dat er een paar momenten in het jaar zijn waarin je minder bezoekers (en minder opdrachten) krijgt, en een van die momenten is de zomer. Daarnaast had ik uit ‘De kleine bloggen voor Dummies’ begrepen dat series een goede manier zijn om bezoekers naar je blog te (blijven) trekken.

Die twee dingen samen maakten dat ik besloot om mijn eerste serie ZomerLezen te starten. Ik koos thema’s die ik zelf vroeger graag las in de zomer, of die mijn ouders en broertje graag lazen tijdens de vakanties, en besloot ook om te zorgen dat we ons weer voorbereiden op de terugkeer naar school en werk (want laten we eerlijk zijn: dat kan na een lange zomervakantie best een uitdaging zijn). De eerste post sloot aan bij wat toen nog de Maand van het Spannende Boek was (inmiddels zijn dat de Spannende Boeken Weken en ze zijn ook wat eerder in het jaar). Verder koos ik dus vooral thema’s die we dus als gezin veel lazen op vakantie.

Hoe het verder ging met ZomerLezen

Mijn blog (en ZomerLezen dus ook) begon in 2019. Ik denk niet dat ik iemand nog hoef te vertellen wat er in 2020 in de wereld aan de hand was. Laten we het erop houden dat met de wereldwijde situatie wat extra lezen (ontsnappen aan de werkelijkheid en extra oefening in lezen/begrijpend lezen/taal in het algemeen) geen overdreven luxe was voor de meeste mensen. Ik besloot om wat extra onderzoek te doen naar ZomerLezen en om een blogcollega te vragen om ook mee te doen. Naomi van Hoofdtaal produceerde dat jaar ook een serie ZomerLezen en ik kwam erachter dat iemand anders al zo snugger was geweest om Zomerlezen in het leven te roepen: het is de term waarmee basisscholen hun leerlingen en hun ouders aanmoedigen om in de zomer te (blijven) lezen, zodat de leerlingen niet met een lager leesniveau terugkomen na de zomervakantie.

Ik besloot dat, aangezien ik dat doel alleen maar onderschreef met mijn blogposts, het waarschijnlijk geen al te groot probleem zou zijn als ik de term ZomerLezen zou gebruiken in mijn posts. Wel voegde ik wat extra informatie toe: uitleg over Zomerlezen, de link naar het PISA-onderzoek waaruit bleek dat het leesniveau van jongeren (ook) schrikbarend laag is, en waarom het zo belangrijk was dat iedereen (en dus niet alleen kinderen en jongeren) in de zomer (blijft) lezen.

Aangezien ik graag een goede gastvrouw/organisator wilde zijn van ZomerLezen, bedacht ik dat het wel aardig was als ik rekening zou houden met Naomi in de themakeuzes van dat jaar. Naomi houdt namelijk niet van fantasy, dus deed ik dat jaar geen fantasythema. Naomi en ik hebben allebei wel iets met mentale gezondheid, dus daar maakte ik juist een thema van.

Het kiezen van de thema’s was en is iets wat ik met heel veel zorg doe. Ik probeer rekening te houden met de deelnemers en hun achtergronden (sinds 2022 doen er meer mensen mee met ZomerLezen), maar ook met het feit dat je wel voor iedere leeftijdsgroep wat moet kunnen vinden. Ik merk daarnaast ook dat het een uitdaging is om de thema’s zo te kiezen dat niet alle deelnemers met dezelfde boeken komen. Het idee is immers dat we ervoor zorgen dat mensen gaan lezen, en als er maar 5 boeken binnen een thema en leeftijdsgroep te vinden zijn, dan hebben mensen niet zo veel keuze. Dat vind ik jammer, want ik wil juist dat mensen veel keuze hebben, daarom bied ik ZomerLezen ook aan op mijn blog. Omdat ik uit ervaring met de Friday Five weet dat er, ondanks zorgvuldige keuzes en afwegingen, toch thema’s kunnen zijn die mijn collega-ZomerLezers niet aanspreken, geef ik de collega-ZomerLezers ook altijd een paar uitwijk-mogelijkheden. Ik stop veel tijd in het bedenken van de thema’s en probeer die ook zo snel mogelijk naar de collega-ZomerLezers te sturen. De eerste ‘briefing’ met de data en thema’s (en de spelregels) gaat meestal ergens in maart de deur uit, en daarna naar iedereen die zich eventueel nog opgeeft. Ik sluit de inschrijving bewust pakweg een maand van te voren, want een goede ZomerLezen-post vraagt veel werk en ik heb niet het idee dat je dat binnen een maand voor elkaar krijgt. Daarnaast vraag ik mijn collega-ZomerLezers ook om de thema’s niet te verklappen, zodat het een verrassing is voor de lezers van onze blogposts.

Waar we nu staan met ZomerLezen

Dit jaar heb ik bewust de keuze gemaakt om met een kleiner groepje te werken. Ik wilde namelijk iets nieuws uitproberen, en wist niet of ik het zou overzien om dan ook nog voor een flinke groep bloggers gastvrouw te zijn qua ZomerLezen. Ik koos ervoor om samen te werken met Ann en Naomi, die allebei al twee seizoenen ZomerLezen hadden meegemaakt. Omdat ik het dit jaar anders ging doen, wilde ik graag samenwerken met de mensen die al meer dan een seizoen ZomerLezen hadden gemaakt.

Niet alle bloggers die vorig jaar mee hadden gedaan vonden dit een leuke boodschap, en dat mag. Een van hen besloot om zelf een ZomerLezen-serie op te zetten met een aantal collega-bloggers, en dat mag ook. Zoals ik eerder noemde: Zomerlezen is geen term die ik kan claimen, en de collega-bloggers dus ook niet.

Ondertussen werk ik samen met twee hele fijne collega-ZomerLezers, die blij waren dat ik hen had uitgekozen om mee samen te werken want daardoor kregen ze de thema’s van dit jaar ook wat eerder. Zo konden ze extra veel en extra goede boeken voor jullie uitkiezen.

In de afgelopen jaren had ik gemerkt dat het ritme van ZomerLezen niet helemaal (meer) overeen kwam met dat van de lezers. Ten eerste omdat we er door de toevoeging van (onder andere) Ann een groot aantal Vlaamse lezers bij kregen (en daar lopen de vakanties in een ander ritme dan hier in Nederland), ten tweede omdat het steeds vaker zo uitpakte dat ook veel Nederlandse kinderen nog (royaal) vakantie hadden en ten derde omdat er in de eerste helft van juni ook al de nodige vakantievierders zijn, namelijk de mensen die (nog) geen schoolgaande kinderen hebben (of niet meer, of die kinderen zijn oud genoeg om thuis te blijven terwijl de ouders op vakantie zijn). Daarom besloot ik dit jaar, als onderdeel van mijn experiment, ZomerLezen eerder te laten beginnen, namelijk middenin de Spannende Boeken Weken/Thriller Weken (het eerste thema van ZomerLezen is altijd iets rondom spannende boeken/thrillers).

Dit jaar komen de posts om de week online, en op zich bevalt me dat wel. Ik weet nog niet of ik het ook zo hou, aangezien ik nu nog niet goed kan zien wat het om de week publiceren met de lezersaantallen doet. Zoals ik aan het begin van deze blogpost al noemde is de zomer vaak een periode waarin je gewoon minder bezoekers hebt, en ik wil dus even kijken wat de beste verdeling is voor volgend jaar. Dat doe ik altijd nadat de laatste ZomerLezen-post is verschenen. Dan ga ik me een half jaar lang bezinnen op de thema’s (ja grapje want ik heb nu al thema’s bedacht voor volgend jaar) en dus ook op de verdeling.

Wat betekent ZomerLezen voor mij?

ZomerLezen is voor mij meer dan iets wat ik doe om het lezen te bevorderen of om bezoekers naar mijn blog te trekken: het is voor mij (ook) een manier om de zomer ‘door te komen’. Ik kan namelijk enorm slecht tegen het lange licht van de zomer (hallo overprikkeling), tegen de warmte (hallo nog meer overprikkeling) en tegen het feit dat we met zijn allen de zomer LEUK MOETEN VINDEN. Ik vind zomer niet leuk. Sorry, not sorry. ZomerLezen helpt mij om af te tellen naar de herfst, naar het moment dat de temperaturen weer normaal worden en de mensen ook weer normaal doen (ik vind fietsen met je blote bierbuik bijvoorbeeld niet zo normaal. Hou je bierbuik lekker voor jezelf, ik wil niet alles van je weten).

ZomerLezen staat voor mij ook symbool voor iets groters. Ik heb regelmatig te horen gekregen dat ik bepaalde dingen niet kan en ook nooit zal kunnen. Iets (creatiefs) bedenken en opzetten, bijvoorbeeld. Ja, ik heb echt te horen gekregen dat ik nooit iets zou kunnen opzetten en dat ik dat al helemaal niet vol zou kunnen houden/draaiende zou kunnen houden. Met mijn blog in het algemeen en ZomerLezen in het bijzonder bewijs ik het tegendeel, al 5,5 jaar lang. En daar ben ik best trots op.