Ieder jaar lees ik de VN Detective & Thrillergids. Dat is al jaren zo, ook voor ik mijn blog had. Mijn ouders haalden hem al in huis toen ik nog op de middelbare zat, en toen ik studeerde en op mezelf woonde kocht ik hem na mijn laatste tentamen. In juni had ik namelijk een soort zelfstudie-maand, waarin er ruimte was om essays in te leveren en evt vakken te herkansen, dus in mei had ik mijn laatste tentamens. De Gids markeert dan ook niet alleen het begin van de Spannende Boeken Weken/Maand van het Spannende boek, maar ook het moment waarop mijn leven wat rustiger mag worden – tot de hectiek van het schooljaar weer begint. Nu ik in het onderwijs werk, is dat niet helemaal meer het geval (mijn vakantie begint pas over een aantal weken), maar toch haal ik nog steeds ieder jaar de Gids in huis. Ik moet me immers goed voorbereiden op de aankomende zomervakantie, waarin ik wekenlang de tijd heb om te lezen! 😉

De VN Detective & Thrillergids van 2024

De redactie heeft dit jaar voor het thema ‘familie’ gekozen in de VN Detective & Thrillergids. Voor dat thema zijn ze in gesprek gegaan met Carina van Leeuwen, auteur van thrillers en rechercheur bij de politie, op een cold case team dat onder andere meewerkt aan Operation Identify Me, een internationale samenwerking om Nomen Nescio’s (de Nederlandse benaming van een John of Jane Doe) weer een naam terug te geven en de nabestaanden op de hoogte te brengen van wat er is gebeurd met hun geliefde vermiste. Ook duiken ze in de historie waarom er van oudsher zo veel drugscriminaliteit in Brabant is (hint: ook hier speelt familie een grote rol), is er een heel naar thrillerverhaal (wat ik dus niet gelezen heb). En er is een essay over de vijf beste ‘domestic noir-‘/familiethrillers, en waarom in veel thrillers er geen ruimte is voor een gelukkig gezin. Daarnaast is er uiteraard het ABC met een kleine vierhonderd recensies en de bekendmaking van de VN Thriller van het Jaar.

Wat me opvalt is dat men, in tegenstelling tot voorgaande jaren, iets meer open lijkt te staan voor cozy crime. Waar voorheen een cozy crime boek de grond in werd geboord omdat het cozy crime is (en men het dus niet op inhoudelijke argumenten beoordeelde maar op ‘ik wil meer ontploffingen/bloed/achtervolgingen/gruwelijkheden dus dit is stom, saai en slecht’, kan men nu meer naar de inhoud kijken. Dat vind ik een goede insteek, want cozy crime is niet pe se slechter dan een hak-elkaar-de-pan-in-thriller, puur en alleen omdat het cozy crime is.

Wel is er een duidelijk dedain tegen Young Adult (“De auteur schreef voorheen boeken voor jongvolwassenen, voor ons een teken aan de wand.” en het betreffende boek maar 1 ster geven). Ook wordt expliciet benoemd dat er in de gids geen ruimte is voor YA-/jeugdthrillers (en dus blijkbaar ook niet echt voor auteurs die voorheen YA schreven…). Dat vind ik niet netjes, omdat het overkomt als vooringenomenheid. Ik zou de recensenten van de VN Detective & Thrillergids willen uitdagen om een goede YA-thriller te lezen, en ben van harte bereid om een paar titels te geven.

Een paar recensenten signaleren dat niet alleen de lezers en auteurs vergrijzen, maar ook de personages. Steeds meer auteurs voeren kwieke senioren aan als speurders, en wat me opvalt is dat die boeken vaak toch wat meer in de cozy crime-hoek zitten. Ik vermoed dat dat is omdat er ook een groeiende groep senioren is die geen zin (meer) heeft in rondvliegende lichaamsdelen en ontploffende auto’s, maar ze de puzzel nog wel heel fijn vinden. Ook al zijn ze niet meer zo flux ter been, met hun grijze celletjes (zoals Poirot zou zeggen) is nog niets mis, en ook de dosis levenservaring die nou eenmaal hoort bij mensen die al 70 jaar of langer op deze aardbol rondlopen is best handig – ook al komen ze niet vaak uit hun kleine dorpje (zoals Miss Marple).

Minpuntje aan de gids: ik vind dat ze wat beter op moeten letten bij de opmaak. Ten eerste omdat ik van een boek de Engelstalige cover zag in plaats van de Nederlandse, en ten tweede omdat het heel irritant leest als je de tekst op automatisch uitvullen zet. Helemaal als dat ook nog eens wisselt per recensie.

Hoe gebruik ik de VN Detective & Thrillergids?

Ik weet inmiddels dat mijn mening lang niet altijd overeen komt met de mening van de recensenten, dus ik kijk naar andere dingen. Voor mij is het belangrijk dat de titel en de kaft me aanspreken, en dan ga ik naar het genre en het land van afkomst kijken. Ik weet namelijk inmiddels ook (ja, dat soort dingen ontdek je als je jarenlang thrillers leest) dat ik Scandinavische thrillers niet kan waarderen (de sfeer spreekt me niet aan) en ook de spionagethrillers laat ik links liggen (het is gewoon niets voor mij). Als de titel uit het ABC door die keuring is gekomen, lees ik de recensie. Daarmee vallen vaak nog een aantal boeken af (ik heb het niet zo op paranormaal gedoe en speurders met vele jeugdtrauma’s). De boeken die overblijven, zet ik op mijn wensenlijstje van de bieb (ik kan maar 5 boeken tegelijk reserveren en meestal zit die lijst al aardig vol).