Het is zomer, en voor veel mensen ook vakantie. In ieder geval hebben veel kinderen en jongeren vakantie, en veel activiteiten voor volwassenen hebben een zomerstop. Op het werk is het rustiger (er is namelijk bijna niemand aanwezig) en doordat het lang licht is, heb je alle tijd om buiten te zitten met een boek. Toch is de vakantie ook een grote lees-valkuil. Veel kinderen en jongeren komen na de vakantie terug op school met een lager leesniveau dan waarmee ze voor de vakantie zijn geeindigd. Dat komt omdat ze de hele zomer hun lees-vaardigheden niet onderhouden hebben. Om dat te voorkomen, is het fenomeen ‘zomerlezen’ bedacht. Dit houdt in dat kinderen tijdens de zomer boeken blijven lezen.

Maar hoe ga je nou boeken leuk vinden als je nooit ziet dat je ouders lekker zitten te lezen? Hoe ga je lezen met ontspanning en fijne tijd associëren als je het goede voorbeeld niet krijgt? Juist, niet. Dus heb ik een oplossing bedacht. Ik geef een aantal boekentips binnen een genre of thema. Boeken voor kinderen, boeken voor jongeren, boeken voor volwassenen én een voorleesboek. Zodat we niet vergeten hoe leuk het is om te lezen.

De vakanties zijn (bijna) voorbij, tijd om je weer voor te bereiden op het gewone leven. Deze laatste Zomerlezen staat dan ook in het thema van ‘back to school/work’, vol boeken die je hoofd langzaamaan voorbereiden om weer aan de slag te gaan.

Voor kinderen (basisschool)

De kinderen van de Grote Beer van Carry Slee. Dit is een boek wat eigenlijk 8 boeken in een bevat. Een groepje kinderen start in het eerste boek in groep 1 van basisschool De Grote Beer, en doorloopt samen alle klassen tot en met groep 8. Van leren lezen, schrijven en rekenen tot verliefde juffen en schoolvoetbaltoernooien, alles komt voorbij. En hoewel sommige dingen misschien wat onwaarschijnlijk zijn (uitgerekend dit groepje leerlingen komt op schoolkamp een bende stropers op het spoor), is het wel heel leuk te lezen en/of voor te lezen. Voordeel met dit boek is ook dat je, als je kinderen in verschillende leeftijden hebt, maar 1 boek hoeft te kopen en toch iedereen een eigen verhaal kan bieden.
Het geheime weekboek van groep acht van Jacques Vriens. Een groepje leerlingen uit groep 8 besluit om het hele schooljaar lang een soort dagboek bij te houden. De leerlingen hebben allemaal hun eigen kijk op de gebeurtenissen van dat jaar: cito, schoolkamp, alle ‘events’ van groep 8 komen voorbij.
Hoi, naar school! van Vivian den Hollander. Dit is een prentenboekje, met illustraties van Dagmar Stam. Liza gaat voor het eerst naar school, maar ze vindt het wel spannend. Gelukkig is Jimmy er, die kent ze nog van de peuterspeelzaal. Jimmy maakt haar wegwijs op school, en al snel weet Liza alles over de liedjes, het pauzehapje en kan ze heel goed sturen met de grote kar op het schoolplein.

Voor prepubers (onderbouw middelbare school)

Hoe overleef ik de brugklas van Francine Oomen. Dit is een geschikt boek voor alle brugklassers. Roza begint op haar nieuwe school, en daar moet ze leren dealen met veranderende vriendschappen, huiswerk, het kaften van je boeken, klassenfeestjes en groepsdruk en pesterijen. Er is ook een stripboek van dit boek en een aanvullend non-fictie boekje (in een stijl die me erg aan de Tina doet denken) met tips en trics rondom huiswerk en stress: Hoe overleef ik school.
Het leven van een loser van Jeff Kinney. Dit is een half stripboek en gaat over Bram, die op de middelbare zit en zichzelf een loser vindt. Op een dag krijgt hij van zijn moeder een dagboek. Dat wordt het grappigste dagboek ter wereld – en jij mag het lezen!
Dit boek mag gelezen worden voor de lijst (niveau 0).
Spy Girl van Robin Benway. Maggie Silver is een kei in brandkasten kraken, maar ze is nog nooit naar school geweest. Ze is namelijk, net als haar ouders, een spion. Als haar nieuwe opdracht komt, blijkt dat ze daarvoor toch naar school moet – undercover. Maar hoe hou je je staande op school, met leraren, andere leerlingen (waaronder het populairste meisje en de aantrekkelijkste jongen van de school) als je ondertussen ook nog moet spioneren? En wat als de zoon van degene die je moet bespioneren wel erg, erg leuk is?
2C van Mirjam Mous. Klas 2C gaat op werkweek. Althans… dat is de bedoeling. Maar dan krijgen de leerlingen een bericht op hun telefoon dat er een bom in de bus zit. Niemand mag de bus in of uit, anders ontploft de bom. Kent een van de leerlingen degene die de bom heeft neergelegd? Of is een van hen zelf de bommenlegger?

Voor pubers (bovenbouw middelbare school)

De Test van Joelle Charbonneau. Cia woont in Het Verenigde Gemenebest, een gebied wat vroeger Amerika was. Ze wil dolgraag naar de universiteit, om haar technische talenten in te zetten voor de toekomst van het land. Ze wordt geselecteerd voor De Test, de toelatingsprocedure voor de universiteit. Samen met vijf andere leerlingen uit haar dorp gaat ze naar Tosu City, de hoofdstad van Het Verenigde Gemenebest. Maar de Test blijkt complexer dan Cia van te voren had verwacht.
Het gym van Karin Amatmoekrim. Sandra is Surinaams en woont in een achterstandswijk. Omdat ze heel slim is, mag ze naar het categoriale gymnasium in het dorp verderop. Daar komt ze in aanraking met kinderen met een andere achtergrond dan zijzelf, en verbaast zich over hun wereld. Tegelijkertijd gaat ze ook haar eigen leven met andere ogen bekijken.
Dit boek mag gelezen worden voor de lijst (niveau 2).
Op Kot van Marita de Sterck. Nina gaat geneeskunde studeren en gaat ‘op kot’, zoals de Vlamingen zeggen. Op kamers dus. Maar eenmaal op kamers blijkt het leven niet zo eenvoudig: het leven is duur, de studie lastig en eigenlijk liggen de vakken haar helemaal niet. Nina zou liever iets anders studeren… Maar durft ze haar eigen keuzes te maken? En haar zusje, Luna, wat is daar mee aan de hand?

Voor volwassenen

De nieuwe collega van Tammy Cohen. Een groep collega’s van een slecht draaiende afdeling werkt al jaren samen. Maar dan komt er een nieuwe leidinggevende, en alle vertrouwde dingen vallen weg. Ondertussen volgen we ook het verhaal van een psychotherapeute die terugkijkt op het begin van haar carriere, toen ze meewerkte aan het onderzoek van een getraumatiseerd meisje. De spanning op het kantoor loopt steeds hoger op, en je weet dat er iets gaat knappen – maar wat? Of, beter gezegd: wie?
School! van Nancy Lieberman. Vlak na Labour Day start in New York het inschrijvingsseizoen voor de goede scholen, zowel voor de kleuterklassen als voor middelbare scholen. De dochter van Helen zit op De School, wat haar eigenlijk al een plekje op een particuliere school (zoals De Chique Meisjesschool of De Alternatieve School) zou moeten garanderen. Maar de concurrentie is moordend. Ondertussen heeft Sara, de vriendin van Helen en hoofd van Bureau Toelatingen van De School, het ook niet makkelijk. De directeur van De School maakt haar haar werk steeds moeilijker. Door de stress komt de vriendschap van de vriendinnen op scherp te staan. Als de directeur van De School dan ook nog in opspraak raakt, zijn de poppen helemaal aan het dansen.
Havo is geen optie van Martje van der Burg. Jenneke Wissink gaat als docent natuurkunde aan de slag op een middelbare school in een villadorp. Veel ouders verwachten dat hun kind VWO kan doen, en dan het liefste ook nog met exacte vakken. Dit zet de leerlingen enorm onder druk. Jenneke probeert het hen zo veel mogelijk naar de zin te maken, maar hoe ver zijn de leerlingen bereid te gaan om aan de verwachtingen van hun ouders te voldoen?

Om voor te lezen

Meester Jaap van Jacques Vriens. Meester Jaap is de leukste meester van Nederland, met een oneindige hoeveelheid spekkies in zijn la. Alle situaties die je op school tegen kunt komen (wc-rollengevechten, pesten, kerstdiners, sinterklaas, 1 april, de klassenfoto, schoolreis, verliefd zijn, een chagrijnige leerkracht, een rommelige klas, moslim-kinderen in de klas, seksuele voorlichting…) komen aan bod. Grappig, ontroerend en ontroerend en ontzettend leuk voor jong en oud.
De verschrikkelijke schoolmeester van Dolf Verroen. Tina en Tony krijgen een nieuwe meester, een beroemde meester. Alleen, hij houdt er nogal ouderwetse ideeën op na als het om kinderen opvoeden gaat. En dat vinden de kinderen in de klas niet zo leuk! Maar de meester krijgt steeds meer macht, niet alleen op school, maar ook in de rest van het land. Hoe komen ze van deze verschrikkelijke schoolmeester af?
Wieleboelewool, ik ga naar school van Betty Sluyzer. Dit is een boekje om kinderen voor te bereiden op hun eerste dagen op school. Aap en Konijn gaan naar school, naar de klas van juf Giraf. Daar hebben ze een hele leuke dag. Extra leuk aan dit boek is dat er ook een plakboek bij te koop is, waardoor je een hele mooie herinnering kunt maken aan de eerste periode op de basisschool.

En dit was de laatste Zomerlezen van dit jaar! Wil je alle blogs in deze serie nog eens teruglezen? Dat kan!
Zomerlezen: Detectives
Zomerlezen: Non-fictie
Zomerlezen: Dikke boeken
Zomerlezen: Feelgood boeken
Zomerlezen: Historische romans
Zomerlezen: Fantasy
Zomerlezen: Series
Zomerlezen: Verfilmde boeken
Zomerlezen: Goud van oud/Jeugdsentiment

Iedereen kan meedoen. Tot 18 jaar is een abonnement bij de meeste bibliotheken gratis, en als je van een klein budget rond moet komen zijn er vaak subsidie-regelingen waardoor je een bibliotheekabonnement voor een zeer gereduceerd tarief kunt aanschaffen.