Het is zomer, en voor veel mensen ook vakantie. In ieder geval hebben veel kinderen en jongeren vakantie, en veel activiteiten voor volwassenen hebben een zomerstop. Op het werk is het rustiger (er is namelijk bijna niemand aanwezig) en doordat het lang licht is, heb je alle tijd om buiten te zitten met een boek. Toch is de vakantie ook een grote lees-valkuil. Veel kinderen en jongeren komen na de vakantie terug op school met een lager leesniveau dan waarmee ze voor de vakantie zijn geeindigd. Dat komt omdat ze de hele zomer hun lees-vaardigheden niet onderhouden hebben. Om dat te voorkomen, is het fenomeen ‘zomerlezen’ bedacht. Dit houdt in dat kinderen tijdens de zomer boeken blijven lezen.

Maar hoe ga je nou boeken leuk vinden als je nooit ziet dat je ouders lekker zitten te lezen? Hoe ga je lezen met ontspanning en fijne tijd associëren als je het goede voorbeeld niet krijgt? Juist, niet. Dus heb ik een oplossing bedacht. Ik geef een aantal boekentips binnen een genre of thema. Boeken voor kinderen, boeken voor jongeren, boeken voor volwassenen én een voorleesboek. Zodat we niet vergeten hoe leuk het is om te lezen.

Voor sommige mensen is fantasy de ultieme manier om even alles om zich heen te vergeten. Veel fantasy leent zich uitstekend om in de zomer te lezen, omdat veel van de boeken wel vragen dat je in je hoofd de ruimte hebt om een andere wereld te accepteren – zeker als je aan een nieuwe serie begint. En laten we eerlijk zijn: met school, werk, huishouden, sociale verplichtingen en hobby’s komen veel mensen daar de rest van het jaar niet aan toe. Dus lezen ze die boeken graag in de zomer. Speciaal voor alle fantasy-liefhebbers: Zomerlezen Fantasy.
N.B. Ik focus me hier op de ‘echte’ fantasy, en laat de dystopische verhalen (Hungergames-achtige verhalen) buiten beschouwing.

Voor kinderen (basisschool)

Harry Potter (eerste drie delen) van J. K. Rowling. Harry Potter, behoeft dat nog uitleg? Goed. Harry krijgt van halfreus Hagrid een brief dat hij naar Zweinstein’s hogeschool voor Hekserij en Hokus Pocus mag. Hierdoor hoeft hij niet langer bij zijn nare oom en tante en hun gemene zoon te wonen. Onderweg in de trein ontmoet hij Ron Wemel en Hermelien Griffel. Harry en Ron zijn meteen vrienden voor het leven, maar voor ze vrienden worden met Hermelien moeten ze eerst samen een trol verslaan. Want ja, Zweinstein is een school waar dus trollen kunnen rondlopen. En dan is er ook nog de dreiging van Voldemort, de meest duistere tovenaar aller tijden… De reden dat ik alleen de eerste drie delen aanraad voor deze leeftijd, is omdat de sfeer vanaf deel vier grimmiger wordt en de gebeurtenissen bloederiger. Vanaf deel zes wordt het verhaal ook behoorlijk complex, waardoor het niet voor iedere basisschoolleerling nog te behappen is. Vandaar dat ik voor kinderen in de basisschoolleeftijd alleen de eerste drie delen aanraad.
Grijze Jager-serie van John Flanagan. Deze serie wordt omschreven als ‘Lord of the Rings-light’. Minder complex, maar wel met een duidelijke sfeer en fantasy-elementen die goed in het verhaal verweven zitten. Will wil dolgraag ridder worden, maar wordt afgewezen bij zijn droomopleiding. Hij wordt toegewezen aan De Grijze Jagers, en leert met frisse tegenzin om hun wapens te gebruiken. Maar als hij mee mag op missie om de moord op de koning te voorkomen, draait hij bij. Hij maakt vrienden en samen gaan ze op missies.
Fantasia van Geronimo Stilton. In dit boek ga je op reis door het land Fantasia, samen met muis Geronimo Stilton. Onderweg kom je langs feeën, draken, eenhoorns, trollen, heksen… En extra leuk: dit boek heeft geureffecten! Op de rug van een draak ontdek je samen met Geronimo een hele nieuwe wereld, en maak je samen de nodige avonturen mee.

Voor prepubers (onderbouw middelbare school)

Muse Academy van Morgan Blade. Imogen krijgt een vreemde brief, een uitnodiging voor een kostschool in Griekenland. Een school voor creatieve en kunstzinnige mensen. Muse Academy. Eenmaal op school maakt ze snel vrienden, en blijken alle vrienden bij een van de negen verschillende muzen te horen. Samen moeten ze een aantal opdrachten voltooien om zo het geheim van Helikon te ontdekken. In het tweede deel moeten ze vijf heksen verslaan en een geheimzinnige jongen zien te redden. Fantasy en Griekse mythologie in een boek.
Grisha-serie van Leigh Bardugo. In Ravka is een grote vlakte, de Schaduwvlakte, die het land in tweeën splijt. Het is een zee van duisternis, waar gevaarlijke wezens leven die mensenvlees eten. Alina Starkov zit in het leger en is nooit ergens goed in geweest. Maar dan wordt haar beste vriend aangevallen door de gevaarlijke wezens, en komt er een soort onbedwingbare kracht in haar naar boven. Zodra de Grisha daar lucht van krijgen, moet Alina met hen mee om te leren hoe ze met die kracht om moet gaan en hoe ze daarmee het land kan redden. Maar zijn de motiven van de Grisha wel zo nobel?
Harry Potter (overige delen) van J.K. Rowling. De laatste vier delen van Harry Potter. Harry heeft al een paar keer Voldemort weten te verslaan, en heeft er inmiddels een peetvader bij. Als tijdens vierde deel Harry’s naam uit de Vuurbeker komt en hij mee moet doen met een gevaarlijk toernooi, blijkt dit geen toeval. Aan het einde van het vierde deel blijkt dat dit onderdeel was van een groter plan, een plan waardoor Voldemort kon herrijzen. Uiteraard gelooft het Ministerie van Toverkunst dat niet, en doen die er in deel 5 alles aan om de terugkeer van Voldemort te ontkennen. Uiteindelijk kunnen ze niet anders dan toegeven dat ze fout zaten. In deel 6 legt Perkamentus aan Harry uit waarom hij, en alleen hij, degene is die Voldemort kan verslaan, en hoe hij dat moet doen. Harry zet alles op alles, en tijdens de Slag om Zweinstein zal blijken wie er wint: goed of kwaad.

Voor pubers (bovenbouw middelbare school)

De Glazen Troon – serie van Sarah J. Maas. Dit is een zevendelige serie met een prachtige cover en een heel fijn fantasy-verhaal. Het verhaal speelt zich af in Erilea. Celeana zit in Endovier, het kamp waar ze dwangarbeid doet omdat ze een crimineel is. Ze is sluipmoordenaar. Dan krijgt ze de kans om mee te doen aan een toernooi, als Kampioen van de Koning. Ze kan overlijden tijdens de strijd, maar als ze wint, krijgt ze haar vrijheid terug. Celeana besluit mee te doen. Maar dan blijkt dat er ook Kampioenen zijn die duistere, verboden methodes gebruiken om te winnen. En waarom verschijnt de allereerste koningin van haar land steeds in haar dromen? Heeft het iets te maken met die geheimzinnige tekens die iedere ochtend rond haar bed op de vloer geschreven staan?
Nicolaas Flamel-serie van Michael Scott. Twee tieners, een tweeling, werken tijdens de zomer in een koffiehuisje en een boekhandel. Op een dag komen ze erachter dat de eigenaars niet zijn wie ze zeggen te zijn. Het zijn Nicolaas Flamel en zijn vrouw Perenelle. Met z’n vieren slaan ze op de vlucht voor een grote bende kwaadaardige wezens die je dacht alleen uit verhalen, mythes, legenden en sagen te kennen. Wat zoeken die lui precies, en waarom moeten ze nou precies Nicolaas en Perenelle hebben?
Koninginnen van Kendare Blake. Dit is een fantasyserie over drie zusjes, een drieling, die met elkaar de strijd aangaan totdat er slechts een koningin overblijft. Alle drie de zussen hebben een bijzondere gave: de een is een gifmengster en kan enorme hoeveelheden gif eten zonder ooit ziek te worden, de tweede is een elementaliste en kan water, vuur, lucht en aarde laten doen wat zij wil en zus nummer drie kan planten laten groeien en communiceren met dieren. De gifmengers gaan er van uit dat zij de winst al hebben, omdat alle voorgaande koninginnen gifmengsters waren. Maar de gave van deze gifmengster-koningin is erg zwak… Ook de elementalisten vertrouwen erop dat zij gaan winnen, omdat de gave van hun koningin heel sterk is. De naturalisten weten dat ze niet gaan winnen, omdat hun koningin nog geen enkel teken vertoont waaruit blijkt dat ze een gave heeft. Maar dan komen de zussen samen, en staat de wereld op zijn kop… Mijn recensie van het eerste deel van deze serie kun je hier vinden.

Voor volwassenen

De verborgen universiteit (trilogie) van Natalie Koch. Fantasy van Nederlandse bodem. Alexa gaat voor haar studie op uitwisseling naar Londen, waar ze aan een kleine universiteit zal gaan studeren. Haar vroegere buurjongen en beste vriend, Sander, studeert daar ook. Al snel blijkt dat hij een heel groot geheim voor haar verborgen heeft gehouden: ze hebben allebei magische krachten. Om met deze krachten om te leren gaan, gaat Alexa niet alleen normale colleges volgen, maar volgt ze ook colleges aan Untraceble University. Al snel blijkt dat magie niet onschuldig is: er is een boek dat de geest van mensen opslorpt. Als een van haar huisgenoten hier slachtoffer van wordt, zet Alexa alles op alles om haar te redden. Daarnaast wil Alexa graag weten wie haar overleden vader was en hoe hij is gestorven. Dat blijkt een nog groter en gevaarlijker geheim te zijn, en haar zoektocht valt niet bij iedereen in goede aarde…
Het Spel der Tronen van George R. R. Martin. Voordat Game of Thrones een serie was, was het eerst een boek. Of, nou ja, een enorme serie dikke boeken, die eigenlijk alleen gelezen werden door nerds en geeks. Maar toen kwam Netflix en maakte er een serie van, en die werd razend populair. Dus mocht je in diepe diepe rouw zijn vanwege het einde van de Netflix-serie: er zijn nog boeken!
De kleuren van magie van V. E. Schwab. In dit verhaal bestaan er vier soorten Londen. Grijs, Rood, Wit en Zwart. Grijs Londen is zonder magie, in Rood Londen wordt magie vereerd, in Wit Londen wordt er gestreden om controle over de magie en Zwart Londen is een verboden onderwerp. Kell is magiër en kan tussen de verschillende soorten Londen heen en weer reizen – als een van de weinigen. Als hij in Grijs Londen de zakkenroller Lila ontmoet, ontstaan er problemen. Kell en Lila moeten de verschillende Londens zien te redden, en vooral zelf in leven zien te blijven. Dit boek is door The Guardian uitgeroepen tot een van de beste fantasyboeken van het jaar.

Om voor te lezen

Nevermoor van Jessica Townsend. Morrigan weet dat ze nooit 12 jaar zal worden. Ze hoort op de avond voor haar verjaardag te sterven. Maar dan komt Jupiter Noort langs en neemt haar mee naar Nevermoor, een bruisende stad in de Vrije Staat. Morrigan heeft nog nooit van Nevermoor of de Vrije Staat gehoord, maar alles is beter dan doodgaan. Ze komt te wonen in Hotel Decalion, en doet mee aan de toelatingsproeven om lid te worden van het Wondergenootschap. Maar er is een groot probleem: om toegelaten te worden tot het genootschap moet je een ‘kneepje’ hebben – en Morrigan heeft geen idee wat haar kneepje is!
De Boze Heks van Hannah Kraan. Dit is een serie die je vooral in de bibliotheken zult vinden. In het bos wonen Egel, Haas, Uil, Merel en uiteraard de Boze Heks (die eigenlijk vooral een mopperkont is en helemaal geen kwaaie heks). De dieren uit het bos vinden haar soms een beetje eng door haar gemopper. En dus verzinnen ze plannetjes. Plannetjes om van haar af te komen, maar ook om elkaar te helpen. En soms helpt de Boze Heks mee.
De magische apotheek van Anne Ruhe. Lucie en Mats zijn net verhuisd. In hun nieuwe huis ruikt het nogal bijzonder. Samen met (leuke!) buurjongen Mats gaan ze op onderzoek uit om de geheimen van het huis te ontdekken. De tuinman heeft een geheim, en er zijn verschillende geheime bergplaatsen. Er is zelfs een geheime kamer met duizenden flesjes vol met parfums en andere geurtjes. Maar je kunt beter niet alle flesjes openen – sommige flesjes moeten eigenlijk gesloten blijven…

Iedereen kan meedoen. Tot 18 jaar is een abonnement bij de meeste bibliotheken gratis, en als je van een klein budget rond moet komen zijn er vaak subsidie-regelingen waardoor je een bibliotheekabonnement voor een zeer gereduceerd tarief kunt aanschaffen.