In deze tijd ontkom je er niet aan, de wereld is grotendeels online en digitaal. Veel mensen hebben wat betreft hun eigen digitale vaardigheden een enorme inhaalslag gemaakt in de afgelopen twee jaar, en dat zie je ook terug in de boeken. Vandaag dus een ZomerLezen over alles wat Online & Digitaal is!

Voor kinderen op de basisschool (4-12 jaar)

Gamehelden van Marcel van Driel. Dit is een ontzettend leuke serie, een kruising tussen een grapic novel en een gewoon leesboek. Met plaatjes dus. En de woorden zijn (stiekem) wat uitdagender dan de cito/avi-normen, dus dat komt mooi uit. Win-win dus! Gamehelden bestaat uit vier vrienden: Raff, Phileine, Manu en Puck. Ze zitten samen op school en na schooltijd spelen ze meestal eerst een poos samen op het schoolplein. Maar om kwart voor vijf racen ze allemaal naar huis (Raff kan best hard racen want hij zit in een rolstoel), want om vijf uur is het gametijd! Om de beurt kiezen ze een game, maar op een dag gaat er iets mis, en hebben ze de Power Ups uit de game ook in het echte leven!

Wat the hack van Maria Genova. De telefoon van André wordt gehackt, maar hij laat dat niet zomaar gebeuren! André gaat juist de strijd aan met de hacker: hij ontwikkelt een game en een platform voor anti-hackers. Als zijn tegenstander dit ontdekt, valt die André aan: hij verstuurt berichten uit André’s naam en zorgt zelfs dat André wordt opgepakt door de politie. Andre komt steeds dieper in de problemen… Zal het hem lukken om de hacker te verslaan?

Het geheim van de vlogger van Wieke van Oort. Tibo wil een beroemde vlogger worden, maar dat valt nog niet mee! Hoe maak je bijvoorbeeld elke dag een filmpje wat iedereen wil zien? Maar dan filmt hij per ongeluk en toevallig de ontvoering van zijn klasgenoot Joosje. Kan Tibo haar redden – met hulp van zijn volgers?

Voor de onderbouw van de middelbare school (12-15 jaar)

500 appjes die ik niet wil lezen van Maren Stoffels. Esper wordt gepest. Op school, maar ook daarbuiten. De meester heeft niets door, want het pesten gebeurt op een manier die de meester niet kan zien: Esper wordt gepest via internet. Zijn klasgenoten hebben zelfs een groepsapp aangemaakt om nare berichten over Esper te versturen – en Esper zit zelf ook in die groep. Er komen rustig 500 appjes per dag in die groepsapp. Appjes die Esper niet wil lezen, maar hij kan bijna niet anders…

Instagirl van Annette Mierswa. Kim komt bij Isi in de klas, en Isi is zwaar onder de indruk van Kim. Niet alleen omdat ze er net zo fabuleus uitziet als een YouTube-ster, maar ook omdat Kim superpopulair is op Instagram. Dat wil Isi ook wel! Ze creert een account en daarmee ook een nieuw beeld van zichzelf, een volwassener beeld. Daar zal Matteo vast ook wel van onder de indruk zijn! Al snel stromen de likes binnen, en Kim ziet Isi opeens staan. Van haar leert Isi hoe ze perfecte selfies kan maken. Maar alles heeft een prijs, zeker online… Hoe ver gaat Isi voor de likes?

Erebos van Ursula Poznanski. Op de school van Nick gaat een game rond, een supergaaf spel. Je moet ervoor uitgenodigd worden en je krijgt maar 1 kans: als je je niet aan de regels houdt, wordt je uit het spel gegooid en kan je er nooit meer in. Nick krijgt uiteindelijk een uitnodiging, en hij moet opdrachten doen. Maar als het spel hem opdraagt om iemand te vermoorden, weigert hij. Nick wordt genadeloos uit het spel geknikkerd. Als zijn beste vriend even later een ongeluk krijgt, begint Nick zich af te vragen of Erebos eigenlijk wel een spelletje is…

Voor de bovenbouw van de middelbare school (15-18 jaar)

Project Persefone van Michelle Gagnon. Drie boeken (Het Experiment, Het Verzet en Het Vonnis) en een hoog doorleesgehalte, dat is dit verhaal. De jongeren in dit boek verzetten zich niet door fysiek te vechten, maar door digitaal de strijd aan te gaan: ze zijn hackers. Noa en Peter leren elkaar via een hackersforum kennen. Ze zijn ‘goede’ hackers: ze hacken niet om mensen te pesten, maar uit activisme. Langzaam maar zeker komen ze erachter dat er iets gruwelijks met Noa is gebeurd, en dat dat grote gevolgen heeft voor zowel Noa als henzelf…

Nodig van Joelle Charbonneau. Kaylee weet wat zij nodig heeft: een nier voor haar zieke broertje. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Dan komt er een nieuw sociaal platform: NODIG. Je kunt aan NODIG vragen wat je maar nodig hebt, en NODIG zal het, in ruil voor een simpele taak, voor jou regelen. Geen centje pijn, toch? Haar klasgenoten vragen om nieuwe telefoons, backstage-kaartjes en andere dure spullen, en moeten in ruil daarvoor taken doen. Maar als Kaylee haar verzoek plaatst, krijgt ze geen taak. Waarom niet? En is de app wel zo onschuldig als het lijkt?

Free to fall van Lauren Miller. Hoe zou het zijn als een app ieder aspect van jouw leven zou bepalen? Van de drankjes die je besteld tot de route die je moet nemen en van je tijdstip van vertrek tot aan de keuzes voor een optimaal, gelukkig leven? Dat is Lux, de app van Gnosis. Rory en al haar vrienden gebruiken de app, en dat werpt zijn vruchten af: Rory wordt toegelaten tot Theden, een van de meest prestigieuze opleidingen van het land. In haar nieuwe woonplaats ontmoet ze North, en hij maakt heel bewust geen gebruik van Lux. Waarom niet? Waarom wil North geen optimaal en gelukkig leven?

Voor volwassenen

De Cirkel en Het Alles van Dave Eggers. Dit zijn twee romans over een technologiebedrijf, De Cirkel, dat later opgaat in The Every. Ze zijn in theorie los van elkaar te lezen, maar in praktijk zou ik dat niet aanraden. Er zitten wat overeenkomsten tussen de verhalen, maar om de complexiteit van deze twee boeken ten volle te waarderen zou ik aanraden om ze allebei te lezen – en op volgorde. In De Cirkel gaat Mae Holland werken bij het allerhipste technologiebedrijf ooit: De Cirkel. Langzaam maar zeker neemt De Cirkel steeds meer van zowel het dagelijks leven van iedereen en vooral van Mae (en haar familie en vrienden) over. Stap je in De Cirkel, of blijf je er voor altijd buiten staan? In Het Alles is Delaeny vastbesloten om The Every kapot te maken, maar dat blijkt nog niet zo eenvoudig…

De prijs van Erik Betten. Wander Reeker heeft een app bedacht, een spelletje waarbij mensen op elkaar moeten jagen. Een soort omgekeerde variant van tikkertje, en dan digitaal. Er zit een geldprijs aan verbonden voor de winnaar, en de app is in bescheiden kring een succes. De geheimzinnige organisatie Sixtus pikt het succes op en doet Wander een aanbod dat hij niet kan weerstaan. Maar wat is Sixtus van plan met de app, en zijn hun bedoelingen wel zo nobel en zuiver als ze doen voorkomen?

Het snoephuis van Jennifer Egan. Stel je voor dat je met een app toegang zou hebben tot je onderbewuste. Hoe zou dat je leven beinvloeden? En wat nou als niet alleen jij, maar iedereen toegang zou hebben tot hun eigen en elkaars onderbewuste? Welke verlangens zou men dan zien, wat zijn je diepste wensen, dromen? En wat is de prijs van het openbaar maken van al deze gevoelens? Dat zijn de vragen waar het verhaal van ‘het snoephuis’ over gaat. Want je kunt best een hapje nemen van het snoephuis, maar pas op: daarbinnen woont een heks…

Om voor te lezen

Laat los! van Howard Pearlstein. Sem houdt heel veel van zijn pappa en mamma, van zijn zusje Emma, van zijn hond Max… Maar het allermeest houdt Sem van zijn tablet! Hij speelt er dag en nacht op. Als hij opstaat, als hij uit school komt en voor hij naar bed gaat. Tot het op een dag mis gaat…

The Game, reis door de digitale wereld van Alessandro Baricco. Dit is een beeldbewerking van een essay wat Baricco heeft geschreven over de digitale wereld. Dit boek is een goed boek om met kinderen en jongeren in gesprek te gaan over hun digitale wereld, en hoe ze zich daarin staande kunnen houden. De stijl doet een beetje denken aan De Zweetvoetenman, dus wie daarvan houdt, zal dit boek ook kunnen waarderen. Zeer geschikt ook voor lessen burgerschap en digitale vaardigheid!

Level 13 – game over van Esther van Lieshout. Mats is dol op het spelletje Zombie Zooi, en zijn doel is om level 13 te bereiken. Dat is nog nooit iemand gelukt. Maar als Mats eindelijk dat level bereikt, komt hij in de game terecht! En dan is het opeens een veel minder leuk spelletje. Zal het Mats lukken om uit de game en weer in het echte leven te komen?

Verkeer jij in een fantasywereld dan in een online-wereld? Ik heb ook twee afleveringen van ZomerLezen gemaakt over fantasy! Je vindt ze hier en hier.

Nog niet genoeg boekentips? Deze bloggers hebben ook een aflevering van ZomerLezen gemaakt!
Ann van Boekbabbel
Luna van Leesdame
Maria van Leven Lezen en Genieten

ZomerLezen is een initiatief om te voorkomen dat kinderen tijdens de zomer zakken in leesniveau. Omdat ik van mening ben dat het gezien de leescrisis niet meer dan normaal is dat iedereen gaat lezen (goed voorbeeld doet goed volgen enzo), bied ik boekentips voor alle leeftijdsgroepen aan, plus boeken om voor te lezen. Bijna alle boeken die ik tip, zijn te leen bij de bibliotheek, dus meedoen kost je niet meer dan een bibliotheekabonnement. In Nederland is lidmaatschap van de bibliotheek voor kinderen en jongeren tot 18 jaar gratis.