Er is een soort schaalverdeling te maken in de gruwelijkheid van thrillers. Aan de ene kant heb je de testosteron-thriller: ontploffingen, harde knallen, veel schietwerk, rondvliegende lichamen of lichaamsdelen, meerdere (gruwelijk verminkte) lijken en een hoop adrenaline. Aan de andere kant heb je de oestrogeenthriller: weinig tot geen bloed, slechts een of enkele doden, een goed uitgewerkte sfeer en vaak zeer gelaagde en complexe motieven. De een is niet beter of slechter dan de ander, het is meer een kwestie van smaak.

Testosteronthrillers

Testosteron-thrillers zijn thrillers waarin heel veel gebeurt. De ontwikkelingen volgen elkaar snel op, het tempo is hoog en wat er gebeurt is vaak behoorlijk heftig. De gebeurtenissen worden vrij expliciet beschreven en vaak hebben de hoofdpersonen nauwelijks tot geen tijd om bij te komen. De boeken van M. J. Arlidge zijn hier een goed voorbeeld van. In testosteron-thrillers draait het om de actie, het geweld en de spanning. Dit zijn boeken die lezen als een trein en waarbij je zonder het te merken opeens een half boek verder bent.

Adrenalinethrillers

Tussen de testosteron-thriller en de oestrogeenthriller ligt de adrenalinethriller. Hierin is de spanning wel heel hoog en volgen de gebeurtenissen elkaar in hoog tempo op, maar de puzzel zit ook goed in elkaar en er is vaak minder sprake van ‘zinloos geweld’: er wordt niemand in elkaar getimmerd om maar iemand in elkaar te timmeren. Het geweld in deze boeken heeft een functie in het verhaal. Steve Cavanagh schrijft bijvoorbeeld dit soort verhalen. Vaak hebben de personages in deze boeken wel af en toe een rustmoment, en kunnen ze in elk geval een maaltijd opeten of een kop koffie/thee opdrinken voor de volgende gebeurtenis zich aandient.

Oestrogeenthrillers

Oestrogeenthrillers zijn thrillers waarin minder gebeurt, maar waarin wel al vaak veel gebeurd is. Datgene wat heeft geleid tot die ene dode die er nu is. Er is veel aandacht voor de sfeer en de verhoudingen tussen de personages. Vaak zie je ook dat er veel aandacht is voor de motieven van de dader/daders, en voor de puzzel van ‘wie heeft het gedaan en waarom’. Maar soms is er juist ruimte voor andere dingen: wat romantiek of een mooi uitgewerkte historische setting. De boeken van Tammy Cohen, de serie De Mitford-moorden van Jessica Fellowes en de klassieke Agatha Christie-boeken passen bij dit labeltje. In oestrogeenthrillers draait het om sfeer, om goed uitgewerkte motieven en personages en om de puzzel.

Glijdende schaal

Uiteraard is dit geen wet van meden en perzen, het is eerder een glijdende schaal. En ja, het komt voor dat een thriller een beetje van alles heeft. Wat je wel vaak ziet is dat de oestrogeenthrillers relatief weinig door mannen gelezen worden, terwijl vrouwen wel regelmatig de testosteronthrillers lezen. Hoe dit komt weet ik niet, maar ik vind het wel een grappig verschijnsel. Adrenalinethrillers vallen vaak bij zowel mannen als vrouwen in de smaak.