Na de zoveelste oproep van een collega-blogger om een bepaalde auteur te boycotten/cancellen op social media, besloot ik om deze blogpost te schrijven. Ik lees namelijk niet ‘woke’, daar heb ik me al een paar keer over uitgesproken. Maar ik heb nooit echt uitgelegd waarom ik niet woke lees.
Wat is ‘woke’?
Woke staat voor bewust. Iemand die woke leest, leest own voices, boeken die ‘queer’ zijn (een term die tegenwoordig alle LHBTQA+boeken/mensen omvat), bij voorkeur boeken die geschreven zijn door mensen van kleur en/of mensen die op een andere manier een minderheid zijn. En je leest vooral geen boeken van mensen die iets gezegd of gedaan hebben wat kwetsend kan zijn voor een minderheidsgroep waar ze zelf niet toe behoren. Daarnaast doen ook witte mannen het niet zo goed bij de ‘woke’ lezers.
Woke is buiten de boekenwereld ook een vorm van ‘bewust zijn van’. En dan gaat het vooral om maatschappelijke en/of klimaatgerelateerde issues (vlees eten, Zwarte Piet, vliegen, recycleren, niet te veel nieuwe spullen kopen en bij voorkeur alles duurzaam en klimaatneutraal). Woke is dus in feite een manier om uit te dragen hoe maatschappelijk geëngageerd en klimaatbewust je bent.
Ik heb mijn eigen strijd
Laat ik beginnen met zeggen dat ik het echt prachtig vind dat mensen andere mensen die tot een minderheidsgroep behoren zo steunen. Echt, dat vind ik heel goed en mooi. De reden dat ik die boeken niet lees, is dan ook niet dat ik niet achter die denkbeelden sta, of dat ik het onterecht vind dat mensen ervoor op de barricades gaan.
De reden dat ik niet woke lees, is dat ik mijn eigen strijd heb. Ik ben Wajonger en arbeidsparticipant, en dat wil zeggen dat ik een ontzettend minderwaardige positie heb als het op werk zoeken, werk vinden en werk behouden aankomt. Om je een simpel voorbeeld te geven: werkgevers vinden het doodnormaal om mij eerst twee maanden gratis te krijgen. Dat heet ‘proefplaatsing’. In die periode ontvang ik geen salaris en vaak ook geen reiskostenvergoeding. Ik bouw geen WW op, geen pensioen, geen vakantiegeld en/of vakantiedagen. Vraag dat eens van willekeurig welke andere minderheidsgroep, en je krijgt termen als ‘discriminatie’ en ‘racisme’ naar hoofd geslingerd – en terecht. Maar het is legaal om het van mij te vragen. Sterker nog: werkgevers worden ervoor beloond.
Waarom ik niet woke lees
Waarom ik dan niet woke lees, als ik zelf een minderheidspositie heb? Ik zou dan toch juist goed moeten begrijpen hoe belangrijk die strijd is? Ja, klopt. Ik begrijp dat ook heel goed. Maar weet je? Die strijd van die ander, die komt voor mij te dichtbij. En ik moet eerlijk bekennen dat ik ook vaak jaloers ben op de personages in die boeken, omdat zij wel gehoord worden, steun krijgen van mensen, en ik niet. Ik weet het, jaloezie is geen mooie eigenschap, maar ik kan er niets aan doen. Ik voel me regelmatig zo eenzaam in die strijd, dat ik tijdens het lezen liever niet ook nog geconfronteerd wordt met mensen die wel gehoord en gezien worden.
Je zou ook kunnen zeggen dat ik niet woke lees omdat de rest van de (literaire/boeken-) wereld nog niet ‘woke’ is als het om mijn strijd gaat. Vind ik ook prima, want dat is in feite ook waar. Ik denk dat het voor mij een stuk makkelijker is om woke te gaan lezen als die verhalen ook eens over mijn strijd gaan, en dat ik dan ook open sta voor andere woke verhalen. Maar tot die tijd is woke lezen nog te confronterend en jaloersmakend voor mij.
Het is inderdaad beschamend hoe er in dit land met wajongers wordt omgegaan 😦 Ik heb er nog nooit een roman over gelezen, terwijl het om een heel grote groep gaat waar je prima een goed boek over zou kunnen schrijven.
Ik wens je toe dat je mensen ontmoet die je zien en waarderen, want dat hebben we toch allemaal nodig.
LikeGeliked door 2 people
Bedankt.
We worden vaak als een heel marginale groep gezien/neergezet, zeker de mensen die geraakt worden door het wegvallen van het garantiebedrag. Maar dat wij veel waardevoller zijn voor de maatschappij als wij onze talenten kunnen benutten, dat vergeten mensen vaak.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi stuk! Zelf lees ik niet woke omdat ik het gewoon bloedirritant vind hoe ermee omgegaan wordt. Ik lees wat ik wil en dat zijn zeker ook queer en poc verhalen, maar ook wit en dat boeit me geen moer.
LikeGeliked door 1 persoon
Het gaat bij mij wat verder dan ‘ik lees wat ik wil’: het raakt echt iets persoonlijks, diep in mij.
LikeLike
Ontroerend zoals je dit benoemt
En veel respect voor alle wajongers en andere groepen (minder of meerderheid, wat doet het er toe???) die iedere hard moeten knokken
LikeGeliked door 1 persoon
Bedankt. Het probleem is dat de meerderheid de regels mag bepalen, waardoor de minderheid harder moet knokken om ook een plekje te krijgen. Die strijd wordt nu van een aantal groepen erkend, maar dus nog niet bij alle groepen.
LikeGeliked door 1 persoon
Een heel eerlijk verhaal. Respect!
LikeGeliked door 1 persoon
Bedankt!
LikeLike
Respect, voor je eerlijke en duidelijke verhaal!
LikeGeliked door 1 persoon
Dankjewel!
LikeLike
Herkenbaar betreft wajonger zijn. De vele onbegrip. Wat goed dat je er een artikel aan gewijd heb.
LikeLike
Bedankt!
LikeLike
Wat een sterke blogpost. Bedankt voor het delen van je verhaal.
LikeLike
Jij bedankt voor het compliment!
LikeLike
Een heel eerlijk en kwetsbaar verhaal, dat dwingt inderdaad respect af. Dankjewel voor je post!
LikeLike
Bedankt! ☺️
LikeLike
Als ik dat zo lees dan klinkt dat woke lezen ook niet erg tolerant….
LikeLike
Nee, dat is ook een van de dingen die mij tegenstaat. Woke zet zit maar voor een beperkte groep in, en dat vind ik niet kloppen.
LikeLike
Ik lees heel graag boeken over de strijd van een ander, behoor zelf ook tot zo’n woke groep maar lees vooral graag waargebeurde verhalen. Van ellende in andere landen door bijvoorbeeld cultuur maar ook mensen die schrijven over hun ziekte of de strijd die ze hebben moeten voeren om te komen waar ze nu zijn.
Maar iemand anders hoeft mij niet te vertellen wat ik lees. Willen ze dat, dan moeten ze hun (digitale) boek sturen en dan nog bepaal ik of ik iets lees. Ik ga nooit schrijvers boycotten zonder eerst mijn eigen mening te vormen.
LikeLike