Het boek

Claudia de Breij werd benaderd door de RvD (Rijksvoorlichtingsdienst) om een biografie over Amalia te schrijven. Net zoals Hella Haasse dat deed over Beatrix en Renate Rubinstein over Willem Alexander. Of ze dus even de bijna-volwassen prinses wilde interviewen en daar een boek van wilde maken. Uiteraard kon ze, aldus de RvD, ook nee zeggen, bijvoorbeeld ‘als er geen klik was’. Iets waar De Breij zelf ook in het boek over schrijft:

Ik kreeg inwendig een beetje de slappe lach van de gedachte dat je, na een ontmoeting met de koning, de koningin en de kroonprinses, zou zeggen: ‘Nee, sorry, het zijn toch niet zo mijn types. Laat maar. Ik ga weer even lekker thuis zitten wachten tot de theaters weer open mogen na corona, of er een leuker koningshuis belt – whichever comes first‘.

Bladzijde 8, Amalia, Claudia de Breij. Eerste druk.

In het boek maken we kennis met Amalia, maar we lezen ook over het proces van kennismaken tussen de kroonprinses en De Breij. Het is daardoor heel duidelijk dat de informatie niet (altijd) objectief is, maar gekleurd door de mening van De Breij. Tegelijkertijd lezen we hoe een jonge vrouw, aan de rand van volwassenheid, ‘haar leven geeft voor Nederland’. Niet in de meest letterlijke zin van het woord (Amalia hoeft immers niet te sterven voor de toekomst van ons land), maar wel in ieder andere zin. Want we praten over een meisje dat cum laude is geslaagd voor het gymnasium, dat op Olympisch niveau had kunnen paardrijden (als er niet zo veel verplichtingen waren vanuit haar positie als prinses) en dat een musical met een hoop maatschappelijk engagement op de planken van de Koninklijke Schouwburg heeft weten te krijgen (bij dat laatste heeft ze overigens haar naam niet genoemd toen ze belde om te informeren, zodat ze zeker wist dat de schouwburg voor het project zou gaan en niet voor de naam van Amalia van Oranje).

Mijn mening

Het idee van dit boek is dat we kennis maken met Amalia, onze toekomstige koningin. Dat we erachter kunnen komen wie de mens is achter de titel, en wat haar persoonlijk drijft om ‘haar leven te geven voor Nederland’. En hoewel ik een heel duidelijk beeld heb gekregen van wie het meisje Amalia was en wie de koningin Amalia zal worden, weet ik niet wie ze nu is. Dat vind ik een gemis in dit boek. Ik mis de kleine dingetjes die een mens herkenbaar maken. Wat is bijvoorbeeld haar favoriete eten? Waar heeft ze zo goed cocktails leren maken? Welke boeken leest ze graag? Waar ging die musical over die ze heeft geschreven? Ik had op iets meer van dat soort dingen gehoopt.

Iets anders wat me opviel: Amalia geeft aan dat ze er moeite mee zou hebben om wetten te ondertekenen die voor censuur zorgen, maar censureert zichzelf wel. Dat voelt een beetje dubbel, en ik mis in het boek dat De Breij op dat soort dingen ingaat.

Tegelijkertijd merk ik dat Amalia zelf ook haar eigen privacy goed beschermd. Zo zal ze nooit zomaar buiten haar veilige omgeving zingen of piano spelen, omdat ze bang is dat het online verschijnt. Dan is het niet meer van haar, is het niet meer veilig. En ik begrijp de keuze, maar ik vind het jammer voor Amalia dat ze zichzelf zo moet beschermen om nog in iets zichzelf te kunnen zijn. Wat dat soort dingen betreft heeft ze dus helemaal geen ‘normale’ jeugd.

Nog iets wat me opviel: Amalia zegt wel gezien te hebben dat mensen moeten kiezen tussen een beugel of een bord eten, maar ik weet niet of ze het ook echt kan voelen en begrijpen. Dat maakt dat ik het soms wat ingewikkeld vind om haar toe te vertrouwen dat ze te zijner tijd ook voor mensen zoals ik, met een inkomen onder het minimumloon, gaat opkomen.

Het boek zelf leest makkelijk en erg snel, en ik vermoed dat mijn oma (die was behoorlijk koningsgezind) hiervan genoten zou hebben. Ook zouden we haar na dit boek wellicht eindelijk aan een extra apparaat hebben kunnen helpen, want Beatrix schijnt een elektronisch fotolijstje te hebben waar Amalia foto’s naartoe stuurt. ‘Oma, Beatrix heeft het ook, en die heeft ook een hekel aan apparaten!’.

Dit boek is een aanrader voor iedereen die kennis wil maken met onze toekomstige koningin. Zelf had ik op wat meer informatie gehoopt over wie Amalia nu is. En dan niet de grote dingen, zoals haar talent of haar plichtsbesef, maar vooral in de kleine details: haar lievelingskleur, haar favoriete serie, welke periode uit de geschiedenis (waar ze voor geslaagd is met een 9,1) ze het boeiendst vindt. De details die je in een vriendenboekje zet. Dat wat maakt dat we de mens achter de rol van Kroonprinses leren kennen. Het boek voelt namelijk aan alle kanten als een vriendenboekje, maar het mist de details die je daar meestal in terugvindt (op Atje voor de Sfeer na).

Dit boek beschrijft de vriendschappelijke band die Claudia de Breij heeft opgebouwd met Amalia van Oranje. Het gaat lang niet altijd over de kroonprinses, vaak juist niet. Het gaat ook over de (soms wereldvreemde) wereld waarin Amalia leeft, en van waaruit ze straks Nederland moet gaan vertegenwoordigen. Ceremonieel, ja, maar een koningshuis opent deuren die anders gesloten blijven. Amalia toont zich zeer bewust van haar toekomst en haar taak, maar is tegelijkertijd een jonge vrouw die de wereld nog moet gaan ontdekken. Ik gun haar dat ze dat kan doen voor ze de troon moet bestijgen.

Bron coverfoto: anp.nl.