Langzaamaan gaan we ons met ZomerLezen weer voorbereiden op de terugkeer naar school en werk. Daarom deze week: boeken die je aan het denken zetten. Om je hersens alvast weer een beetje te prikkelen. Je weet wel, zodat ze over iets meer nadenken dan ‘welk ijsje gaan we eten’ en ‘in welk zwemwater zullen we vandaag plonzen’ 😉

Voor kinderen op de basisschool (4-12 jaar)

De filotective van Stine Jensen. Zijn filosofen van die slimmen mensen die altijd over diepe moeilijke dingen nadenken? Of zijn het ook gewone mensen, net als jij en ik, die ruzie maken, grappige dingen doen, smoorverliefd worden en hartstikke eigenwijs kunnen zijn? In dit boek ga jij op reis door de wereld van de filosofie, vol grappige en gekke verhalen. Maar je moet wel opletten, want niet alles is waar! Je moet dus als een echte filosofie-detective aan het werk gaan om de waarheid van de leugens te onderscheiden.

Het land van Alles van Liek Besselaar. Dit is een soort reisgids, een reisverhaal als het verhaal van Jules Verne (van De Wereld rond in 80 dagen), maar dan met magie en humor. En het doel van de reis is iets anders: je gaat op ontdekkingsreis naar je eigen (verborgen) talenten. Met dit boek krijg je inzicht in je eigen gedrag en je persoonlijke uitdagingen en talenten. Er zit uiteraard een mooi verhaal in, over Koning Hoofd en Koningin Hart, en ontzettend leuke illustraties. Kinderen zullen nauwelijks door hebben dat ze met zichzelf aan het werk zijn, maar stiekem maakt dit boek meer los dan je verwacht.

Het jaar dat de bijen kwamen van Petra Postert. Josy snapt er niets van: waarom, in vredesnaam, heeft haar opa haar een bijenvolk nagelaten? Wat moet zij als 12-jarige nou met een bijenvolk? Ze heeft helemaal niets met insecten! Toch besluit Josy dat ze de bijen wil houden, tot ongenoegen van haar moeder. Josy verzorgt haar bijen als een echte imker, en voor het eerst van haar leven voelt ze hoe het is om ergens helemaal in op te gaan. Op een dag besluit haar moeder dat de bijen weg moeten, maar Josy wil ze niet kwijt. Zeker niet als ze erachter komt waarom haar opa haar die bijen heeft nagelaten…

Voor de onderbouw van de middelbare school (12-15 jaar)

Grote gevoelens van Janny van der Molen. Grote gevoelens legt uit waarom mensen doen zoals ze doen. Waarom je moeder bijvoorbeeld zoveel rookt, en of jij daardoor ook meer kans hebt om verslaafd te raken. Of waarom je niet naar je gevoel hebt geluisterd maar hetzelfde deed als de groep. Of hoe je aan je ouders vertelt dat je misschien homo bent. Of het normaal is dat jij zoveel chaos in je hoofd hebt. En als iemand tegen je zegt dat je moet worden wie je bent, hoe doe je dat dan? Dit boek geeft op allemaal van dat soort vragen een antwoord. En dan niet met saaie droge kost, maar in verhaalvorm. Zodat het ook allemaal nog een beetje leuk blijft 😉

Zij, ik en de sterren van Simone Arts. Kun je een grote broer zijn als je zusje dood is? Vito krijgt een broertje of zusje, maar daar zit hij helemaal niet op te wachten. Hij gaat verdorie al naar de brugklas, wat moet hij nou nog met een baby in huis? Maar als zijn zusje eenmaal geboren is, sluit Vito haar meteen in zijn hart. Hij is dol op haar. Op een ochtend gebeurt er iets afschuwelijks: zijn zusje wordt niet meer wakker. In hun gezin en in Vito’s hart ontstaat een gat, een leegte waar zijn zusje had moeten zitten. Hoe moet je leren leven met zo’n verlies? En kun je wel een grote broer zijn als je geen zusje meer hebt?

De hemel kan wachten van Gideon Samson. Belle ligt in het ziekenhuis, ze is ernstig ziek. Ze voelt zich beroerd, maar besluit om een schrift bij te houden. Wat ze wil? Dat iemand die niet in het ziekenhuis werkt of familie is haar verhaal leest. Belle is direct, cynisch en soms zelfs gemeen. Maar door de manier waarop Belle schrijft, begrijp je haar wel. Door het schrijven gaat Belle ook meer begrijpen, waardoor ze ook een betere verstandhouding krijgt met de mensen om haar heen.

Voor de bovenbouw van de middelbare school (15-18 jaar)

De wereld van Sofie van Jostein Gaarder. Ja, eehm… Deze moet ik er wel bij zetten he? Sofie vindt op een dag een cursus filosofie in haar brievenbus, samen met een briefje: zij is speciaal voor deze cursus geselecteerd en krijgt daarom met enige regelmaat een pak papier in haar brievenbus, vol informatie over filosofen. Maar wie stuurt haar al die pakketten, en waarom? En passant leer je ook een hoop over de geschiedenis van de filosofie en over de verschillende filosofen van vroeger tot pakweg 20 jaar geleden.

Aan de andere kant van geluk van Nadine Swagerman. Isa en Gwen kennen elkaar van groepstherapie. Ze hebben allebei zo hun eigen redenen om hulp te zoeken. Isa rouwt om de dood van haar broer en de ouders van Gwen gaan uit elkaar, en de spanning maakt de situatie daar ondragelijk. Al snel trekken ze samen op, en hun contact gaat dieper dan vriendschap. Maar dan ontdekt Gwen hoe Isa’s broer is overleden, en dat zet alles op zijn kop. Zal hun band dit overleven?

This is not a book van Keri Smith. Dit is geen boek. Wat het dan wel is? Dat mag jij bepalen, want zonder jou bestaat dit voorwerp helemaal niet. Jij bepaalt de inhoud en het eindresultaat. Als het geen boek is, wat is het dan wel? Ga de wijde wereld in om dat te ontdekken. Je hoeft nu nog niet te weten wat het is of wat het wordt.
Een mooi project voor jongeren die de neiging hebben om alles vast te willen leggen en/of alles perfect te doen. Het klinkt heel zweverig, maar is in feite heel erg praktisch. Veel plezier!

Voor volwassenen

De onschuldigen van John Grisham. Dit boek hielp mij om The Hate U Give beter te begrijpen, en ik kan me voorstellen dat dat voor meer mensen het geval is. En dit boek hielp mij om de Black Lives Matter-beweging in het juiste perspectief te zien. Het verhaal gaat over een advocaat/priester die samen met een paar andere mensen gevangenen bijstaat die onschuldig vast zitten. Het merendeel van de mensen die ze bijstaan zijn zwart en/of leven in zeer armoedige omstandigheden. Een groot aantal zit levenslang vast of is ter dood veroordeeld. Wat doet onschuldig vast zitten met een mens, en waarom zitten er zo veel meer zwarte amerikanen vast dan witte?

Gapen onder water van Revka Bijl. Veda heeft alles mooi voor elkaar: ze is net afgestudeerd en woont in een grote stad met onbegrensde mogelijkheden. Waarom lukt het haar, als enige van haar vriendenkring, dan maar niet om een glamoureus leven te leiden? Als ze vervolgens bevriend raakt met een elfjarig meisje en daardoor nog meer afwijkt van de norm, begint ze zich iets af te vragen: is ze wel normaal? En wat is normaal eigenlijk en hoe kan zij normaal worden?

Dood van een moordenaar van Rupert Thomson. Een beruchte kindermoordenares overlijdt in de gevangenis, en politieagent Billy Tyler krijgt de opdracht het stoffelijk overschot te bewaken. De daden van deze moordenares zorgden veertig jaar geleden voor enorme opschudding, en door haar dood worden alle emoties opnieuw opgerakeld. Ook Billy Tyler denkt, in de uren dat hij het lichaam bewaakt, na over zijn vastgelopen carrière, zijn huwelijk, zijn dochtertje met Downsydroom… Van wie houden we eigenlijk, en waarom? Hoe beschermen we onze kinderen? En wat onderscheidt ons van de mensen die we monsters noemen?

Om voor te lezen

De telduivel van Hans Magnus Enzenberger. Wiskunde is toch supersaai, stomvervelend en ontzettend ingewikkeld? Ja, dat vindt Robert ook. Maar in zijn slaap krijgt hij bezoek van een telduivel, een wezentje dat hem in zijn dromen de meest ingewikkelde wiskunde makkelijk uitlegt. Twaalf nachten lang spelen ze samen met getallen – om er daarna achter te komen dat het inderdaad spelen is. Wiskunde (zo betoogt dit boek) is een spel, en als je de spelregels kent is het niet moeilijk en zelfs leuk!

De jongen, de mol, de vos en het paard van Charlie Mackesy. Aan de stijl van dit boek moet je misschien even wennen, maar het verhaal staat vol levenslessen voor jong en oud. Het is een moderne fabel, met pratende dieren, maar zonder magie. “Wat wil je later worden als je groot bent?” “Lief”.

Mess van Keri Smith. Iemand nog problemen met troep maken? Of met perfectionisme? Dan moet je dit boek kopen. Ja, kopen ja, want de bieb heeft dit boek niet – en terecht, want dit boek wordt een regelrechte rotzooi – en dat is precies de bedoeling. Dit boek kent maar drie spelregels: 1. Probeer niet iets moois te maken. 2. Denk niet te veel na. (Je kunt niets ‘fout’ doen). 3. Ga door, wat er ook gebeurt. Maak dit boek vies en vuil, gooi het uit het raam en neem het mee onder de douche – zolang het maar een zooitje wordt, is het goed. Wat het niet moet worden? Perfect. Of nog erger: netjes.

Ben jij liever met vriendschap bezig dan met dit soort ingewikkelde zaken? Dan kan ik je deze ZomerLezen over vriendschap van harte aanbevelen!

Nog niet genoeg boekentips? Deze bloggers hebben ook een aflevering van ZomerLezen gemaakt!
Ann van Boekbabbel
Luna van Leesdame
Maria van Leven Lezen en Genieten

ZomerLezen is een initiatief om te voorkomen dat kinderen tijdens de zomer zakken in leesniveau. Omdat ik van mening ben dat het gezien de leescrisis niet meer dan normaal is dat iedereen gaat lezen (goed voorbeeld doet goed volgen enzo), bied ik boekentips voor alle leeftijdsgroepen aan, plus boeken om voor te lezen. Bijna alle boeken die ik tip, zijn te leen bij de bibliotheek, dus meedoen kost je niet meer dan een bibliotheekabonnement. In Nederland is lidmaatschap van de bibliotheek voor kinderen en jongeren tot 18 jaar gratis.