Juni is Pridemonth, en dus is er veel aandacht voor boeken rondom de LHBTIQA+gemeenschap: boeken waarin het gaat over LHBTIQA+ zijn of personages die LHBTIQA+ zijn. Dus vandaag zet ik een aantal van die boeken eens even in het zonnetje!

LHBTIQA+ boeken

Een Groene Bloem van Floortje Zwigtman. Deze trilogie bestaat uit drie delen, Schijnbewegingen, Tegenspel en Spiegeljongen. In deze boeken is de hoofdpersoon, Adrian Mayfield, homoseksueel. Dat is best een probleem, want hij woont in Londen in 1895. Seks tussen twee mensen van hetzelfde geslacht was nog verboden en strafbaar (sodomie werd dat genoemd) en homoseksualiteit werd gezien als een ziekte of psychische stoornis. Adrian loopt dus door zijn geaardheid een enorm risico, maar hij kan zijn gevoelens niet tegenhouden. Hij komt terecht in de kringen van Oscar Wilde, waar hij kennis maakt met literatuur en kunst. Maar als al zijn rijke vrienden in de zomer naar hun buitenhuizen gaan, moet Adrian zien te overleven. Hij verhuurt zichzelf als jongenshoer, en komt daardoor in aanraking met behoorlijk schimmige figuren. Als hij na de zomer smoorverliefd wordt op Vincent Farley en de liefde wederzijds blijkt, lijkt alles goed te komen. Maar in deel twee blijkt dat dat niet het geval is: het proces tegen Oscar Wilde gaat van start, en de geheimen van de Purperen Hofhouding, zoals de vriendengroep eromheen zich noemt, dreigen openbaar te worden. Adrian is hierin een bijzondere toeschouwer, want hij heeft inmiddels een baantje bij de krant, als verslaggever. Hij krijgt de opdracht om verslag te doen van het proces tegen Wilde, en moet met lede ogen aanzien hoe wat hij als liefde beschouwd als misdaad wordt bestempeld. In het derde deel komt het volledige rouwproces tot uiting, en Adrian komt in een behoorlijk (zelf)destructieve fase terecht. Aan de ene kant twijfelt hij aan alles wat hij zeker weet, aan de andere kant wordt hij meegesleurd door zijn eigen gevoelens en verlangens. Hij moet in het reine komen met zichzelf, met wie en wat hij is: een homoseksueel, in een tijd dat dat wordt gezien als ziek en strafbaar. 

Mijn broer heet Jessica van John Boyne. Stel: je broer zegt op een dag dat hij niet je broer is, maar je zus. Hoe is dat dan voor jou? En wat doet dat met de band tussen jullie twee? Gaat het alleen om wat er in je ondergoed zit, of is er meer aan de hand? En waarom denken je ouders alleen maar wat voor effect dit heeft op de carrière van je moeder? En waarom helpt niemand jou, terwijl ook jouw wereld op zijn kop is gezet? Met al deze vragen worstelt Sam vanaf het moment dat zijn broer Jason vertelt dat hij zich een meisje voelt. Sam begrijpt de gevoelens van Jason niet, en hij is boos omdat het de schuld van Jason is dat alles veranderd en Sam nu gepest wordt op school. Tegelijkertijd houdt hij ook van Jason, en wil hij de band die ze hebben niet kwijt. Een mooi verhaal over het brusje van een transgender zijn, over dingen die veranderen en dingen die hetzelfde blijven, over acceptatie en over de band tussen broers/broer en zus.

Jongensdroom van Lorna Minkman. Het verhaal gaat over David. Hij verhuist midden in het schooljaar, en komt in een nieuwe klas. Hij vind een bijbaantje, gaat naar de sportschool, krijgt vrienden en wordt verliefd. Tot zo ver een hele normale puber dus. Maar hoe zullen zijn vrienden reageren als ze het grote geheim van David zullen ontdekken, namelijk dat hij geboren is als Sanne en nog steeds het lichaam van een meisje heeft? In het boek is aandacht voor zowel de praktische als de emotionele dilemma’s waar jongeren in transitie tegenaan (kunnen) lopen.

George van Alex Gino. George ziet eruit als een jongen, maar is een meisje. Dat is haar grote geheim. Totdat ze op school haar lievelingsboek gaan spelen, Charlotte’s web. George wil heel graag de rol van spin Charlotte spelen, maar ze mag van de juf niet eens auditie doen, want de juf denkt nog steeds dat George een jongen is. Samen met haar beste vriendin bedenkt George een plan. Want ze wil niet alleen Charlotte spelen, maar ze wil ook heel graag een meisje zijn.

Love, Simon en De eigenzinnigheden van Leah Burke van Becky Albertalli. In Love, Simon (ook wel bekend als Simon vs. De verwachtingen van de wereld) gaat het verhaal over Simon. Simon is een doodnormale scholier in de VS. Hij haalt redelijke cijfers, doet mee met het schooltoneel, heeft wat vrienden en hij heeft een groot geheim: niemand weet dat hij op jongens valt. Simon is ook verliefd, op Blue. Hij kent Blue via internet, ze mailen met elkaar. Maar ze hebben elkaar nog nooit in het echt ontmoet. Wie is Blue? En is Blue in het dagelijks leven net zo leuk als in zijn mails? In De eigenzinnigheden van Leah Burke volgen we een van de vrienden van Simon, Leah. Zij is, net als Simon, een hele normale tiener: ze is bezig met het afscheid van haar middelbare school en bereid zich voor op de universiteit. Leah is open over haar biseksualiteit, maar op het moment dat ze verliefd wordt, blijkt het toch behoorlijk ingewikkeld. Want ze gelooft niet dat die ander ook verliefd is, of zelfs maar verliefd kan zijn op haar. Dit verhaal vertelt ook zijdelings hoe het verder gaat met Simon, dus het is eigenlijk het leukste als je eerst het verhaal van Simon en dan pas het verhaal van Leah leest. Deze boeken lezen lekker weg, ze zijn grappig en romantisch, maar op een nuchtere manier.

Door jou ben ik mij van Hinke van Abbema. Twee jongens uit Rotterdam. Jona komt uit een christelijk gezin, Marouan uit een Marokkaanse familie. Ze ontmoeten elkaar bij een voetbalwedstrijd in de Kuip. Er ontstaat een vriendschap, en daarna meer. Maar hoe kun je op jongens vallen in een omgeving waar dat zo sterk wordt afgekeurd? Jona is nog niet uit de kast bij zijn ouders, zullen zij zijn geaardheid accepteren? En bestaat de kans dat Jona mag zijn wie hij is, samen met Marouan?

Dwaalsporen van Jacques Brooijmans gaat over twee jongens, Joost en Daniël, die in een gezinsvervangend tehuis wonen. Ze vertellen elkaar alles. Joost valt op jongens en Daniel worstelt met het ‘jongen-zijn’. Het verhaal werkt met wisselingen tussen heden en verleden. Aan het begin is duidelijk dat Daniël weg is. Samen met Mira, een goede vriendin van de beide jongens, probeert Joost te reconstrueren wat er gebeurd is.

Her Royal Highness van Rachel Hawkins. Millie heeft een verandering van omgeving nodig, dus ze besluit zich aan te melden voor een kostschool in Schotland. Tot voor kort mochten alleen jongens daar leren, maar onlangs heeft de school besloten ook meisjes van hun onderwijs te laten genieten. Millie krijgt toevallig een van de leden van het Schotse Koningshuis als kamergenote. En die kamergenote is erg leuk. Maar leden van het koningshuis vallen niet op mensen van hetzelfde geslacht… Toch?

Als je maar gelukkig bent van Jessica van Geel & Robert Blokland. 20 jaar geleden, op 1 april 2001, werd het ‘homohuwelijk’ (wat we inmiddels gewoon ‘huwelijk’ noemen) legaal. Journalisten Jessica van Geel en Robert Blokland zijn beiden homoseksueel en gelukkig getrouwd. Zij vroegen zich af: wat is er in die twintig jaar eigenlijk veranderd in Nederland? Ze vroegen verschillende bekende homo’s, lesbiennes en biseksuelen naar hun ervaringen. Over hun coming-out, liefde, hun eigen ervaringen, seks, hun mening over het homohuwelijk en anti-homogeweld. Waarom? Omdat de auteurs vonden dat we te weinig persoonlijke ervaringen horen. Met onder andere Claudia de Breij, Ellie Lust, Paul de Leeuw, Carry Slee, Bas Heijne, Romana Vrede en Hans Klok.

LHBTIQA+ personages

Heaton in Fourth Wing. Heaton is een non-binair personage in de Fourth Wing-serie. Heaton heeft geen grote rol, maar hen is er wel en dat zonder dat er speciale aandacht aan gegeven wordt. Je ziet eigenlijk alleen aan de persoonlijke voornaamwoorden dat Heaton non-binair is, en verder is Heaton er gewoon. Hen bestaat. Net zoals in het echte leven: non-binaire mensen bestaan, en jij hebt er ongeveer evenveel ‘last’ van als je er ‘last’ van hebt in dat boek.

Riannon in Fourth Wing. Riannon is biseksueel, en valt dus zowel op mannen als op vrouwen. Dat is ongeveer net zo veel belemmering voor haar als de lengte van haar haar (lees: 0). Ja, het speelt een klein rolletje in het verhaal, maar niet anders dan een relatie tussen man en vrouw van een bijpersonage een rol zou spelen. Oftewel: net als in het echte leven.

Ridoc in Fourth Wing. Ridoc is queer, en dat betekent dat hij geen relaties op een traditionele manier vormgeeft. Soms is hij met een man, soms met een vrouw, soms met allebei en soms met geen van beide. En voor je nu denkt dat deze serie een enorme LHBTIQA+propaganda is: nee. De relaties, allemaal samen, zijn nog geen 10% van het verhaal. En ja, dat is inclusief alle ‘spice’ tussen Violet en Xaden. Het verschil is dat niet iedereen een traditionele relatie aangaat en er sprake is van wederzijdse instemming.

De leden van het orkest in Iets heel bijzonders. In het orkest op de school van Wilbur zitten alle minderheden die je kan verzinnen, waaronder Wilbur (kind van twee moeders), een transgender en een homo-stelletje. Daarnaast zitten er nog een aantal minderheden in. Ze zijn er, ze hebben een rol in het verhaal, maar ze zijn niet aanwezig met hoofdletters, knipperlichten en glitter. Ze zijn er gewoon. Net als alle andere personages in dit lijstje.

Aedion Ashryver uit De Glazen Troon. Aedion is er open over dat hij zowel met mannen als met vrouwen is geweest. Dit heeft geen grote rol in het verhaal, maar Aedion noemt het wel in een gesprek met Lysandra over hun toekomst. Net als met de andere personages uit dit lijstje: het is er. Het hoeft geen bladzijdes lang uitgemolken te worden, als het er maar wel mag zijn.

Versavel in de Van In & Martens-serie. Versavel is de assistent van Van In en vanaf het begin niet alleen openlijk homo, maar ook de nuchtere van de twee (figuurlijk en ook vaak letterlijk). Aspe beschrijft de relaties van Versavel doorgaans als romantischer en rustiger dan het huwelijk tussen Van In en Martens, wat ik positief vind. Versavel is een belangrijk personage in de serie, en zijn geaardheid speelt soms een rol, maar vaker niet. En ja, Aspe schrijft expliciete scènes, en dus soms ook voor Versavel. Voor iedereen die bang is dat je daar homo van wordt: er zit nog steeds meer seks tussen hetero’s in. Als je daar geen problemen mee hebt, dan moet je ook niet zeuren over een handvol scènes verdeeld over ruim 40 boeken.

Evie en Charlotte uit de Kitt Hartley-serie. Ik vind dit een heel mooi voorbeeld van een tamelijk brave serie waarin LHBTIQA+ een rol speelt zonder dat het overheerst. Er is een deel waarin dit een rol speelt, maar verder lees je vooral dat ze samen aan een tafeltje zitten of (o horror! ;-P ) elkaars hand vasthouden. Ik weet het, enorm LHBTIAQ+ propaganda.

Meer lhbtiqa+posts lezen? Ik heb hier een post over ophef over een voorleesuurtje (met dragqueens), en hier een post over de Lentekriebels (met indirect meer LHBTIQA+ boekentips).