Ik zat een beetje rond te neuzen op YouTube en kwam het kanaal ‘how to ADHD‘ tegen. Nu heb ik geen ADHD, maar wel autisme. En een aantal van de dingen waar ADHD’ers tegenaan lopen komen overeen met de dingen waar ASS’ers tegenaan lopen. Dus ik besloot eens een kijkje te nemen. Een van de filmpjes die ik tegenkwam was deze, over waarom en hoe fidget toys (sorry, friemelspeelgoed klinkt té fout) werken voor mensen met ADHD.

Zoals Jessica in het filmpje uitlegt, werken fidget toys goed om je te helpen focussen op een ‘taak’. Dat komt omdat we in de oertijd altijd een klein stukje aandacht ‘over’ moesten hebben om op te letten of er geen leeuw/tijger/mammoet aan kwam om ons op te eten danwel te vertrappen. Best nuttig dus! Maar tegenwoordig zijn die mammoeten uitgestorven en zien we in de meeste westerse landen leeuwen en tijgers enkel nog in de dierentuin. Toch hebben we nog steeds dat stukje aandacht ‘over’. Voor de meeste neurotypicals is dat geen probleem, omdat zij kunnen filteren welke informatie ‘nodig’ is en welke niet. Voor mensen met ADHD of autisme, die wat filters missen of soms juist overactieve filters hebben, kan het wel een probleem zijn: wij zien niet welke informatie ‘nodig’ is en welke niet. En dus komt ALLES binnen (geuren, kleuren, smaken, geluiden, licht, gesprekken, emoties, sensorische waarnemingen…) en het vraagt ook allemaal NU om aandacht. Of er komt helemaal niets binnen, en dan voel je ook niet meer of je het warm of koud hebt, of je honger, dorst of slaap hebt. En dat is dan weer minder handig 😉

Luisterboeken als fidget toys

Een manier om die filters een beetje te controleren, is door gebruik te maken van fidget toys. Er zijn verschillende speelgoedjes op de markt die allemaal als basisdoel hebben om jouw filters te managen. Weet je de fidget spinners van een paar jaar terug nog? Ooit een fidget cube gezien? Allemaal speeltjes die je kunnen helpen om je aandacht te houden bij wat je aan het doen bent en/of een beetje in contact te blijven met jezelf. Nu hoef je daar geen fidget toys voor te kopen: mijn oma zat altijd te handwerken, en zelf heb ik heel vaak een luisterboek aanstaan.

En dankzij het filmpje van Jessica realiseerde ik me waarom: ik heb luisterboeken vaak aanstaan als ik een ‘taak’ heb waarbij ik makkelijk afgeleid kan raken door alles in mijn omgeving of door mijn eigen gedachten en emoties. Koken, fietsen, de was ophangen, schoonmaken, opruimen, boodschappen doen, maar ook creatieve activiteiten: allemaal momenten dat ik afgeleid kan raken. Met een luisterboek gebeurt me dat minder snel. Luisterboeken werken dus voor mij als een fidget toy.