ZomerLezen is er weer! Net als vorig jaar geef ik de hele zomer lang iedere maandag boekentips in een thema. Als je namelijk langere tijd (laten we zeggen: de hele zomervakantie) niet leest, dan gaat je leesniveau achteruit. Dat geldt niet alleen voor kinderen op de basisschool, maar ook voor middelbare scholieren en voor volwassenen. En aangezien het leesniveau van de gemiddelde 15-jarige in Nederland dramatisch laag is (aldus het PISA-onderzoek) en iedereen wel een moment van ontspanning kunnen gebruiken, gaan we gewoon allemaal lekker lezen deze zomer. Want lezen mag dan ontzettend goed zijn voor je hersenen en je leesvaardigheid, het is natuurlijk ook gewoon leuk.

Dit jaar kun je nog meer boekentips krijgen! Want dit jaar doet Naomi van Hoofdtaal ook mee met ZomerLezen. Dubbel zo veel plezier dus! (Moet je natuurlijk wel even op haar blog gaan kijken hè, anders werkt het niet en heb je maar half zo veel plezier 😉 ). We geven boekentips voor alle leeftijden, van de basisschool tot aan volwassenen. En we geven voorleestips, zodat je als ouder/broer/zus/tante/oom/oma/opa/vulmaarin ook het plezier in lezen door kunt geven. Want goed voorbeeld doet goed volgen! Dus lees zelf, lees voor en ruim tijd in om deze zomer samen te lezen.

De zomer kan ook de tijd zijn om je te verdiepen in mentale gezondheid en mentale problemen, bij jezelf of bij een ander. Ik heb een aantal boeken over dit onderwerp op een rijtje gezet. Een aantal boeken zijn geschreven door ervaringsdeskundigen, een paar zijn geschreven met hulp van professionals uit de zorg. Sommige boeken kunnen jou wat extra uitleg geven over een onderwerp, andere boeken kunnen helpen om jou wat inzicht te geven in je eigen psyche of die van je naaste(n).

Basisschool (4 – 12 jaar)

De Goudvisjongen van Lisa Thompson. Matthew is doodsbang voor bacteriën, wil alles het liefste brandschoon houden en is panisch voor het getal 13. Hij is door zijn angsten en dwanghandelingen al weken niet naar school geweest, en inmiddels wil hij eigenlijk zijn veilige kamer niet meer uitkomen. Om de tijd door te komen, observeert hij alle buren. Maar als de peuter die bij de buren logeert verdwijnt, moet Matthew zijn angsten onder ogen komen. Hij is namelijk de laatste die Teddy heeft gezien. Zal het Matthew lukken om zijn angsten te overwinnen en het mysterie op te lossen?
Lotjes Zorg van Tom Percival. Lotje is een blij meisje, en ze vindt het heerlijk om Lotje te zijn. Maar op een dag heeft ze opeens een Zorg. Eerst is het nog maar een klein Zorgje (een schattig klein grijs wolkje), maar dan begint haar Zorg te groeien… Lotje wordt verdrietig van haar Zorg. Wat kan Lotje doen om weer vrolijk te worden?
Pien en de spoken van Myrthe van der Meer. Pien is superstoer. Samen met Pony kan ze alle problemen oplossen. En dat is maar goed ook, want Pien haar moeder heeft soms spoken in haar hoofd. Pien gaat op spokenjacht, en probeert zo haar moeder uit de put te halen.
Myrthe van der Meer (pseudoniem) is ervaringsdeskundige.

Onderbouw middelbare school (12 – 15 jaar)

Milou van der Horst. Milou van der Horst is op heel jonge leeftijd (14 jaar) begonnen met schrijven. Ze heeft dan ook een aantal boeken op haar naam staan waarin het gaat over psychische problemen. Het herstelproces staat hierbij centraal, en vooral hoe dat met vallen en opstaan, jezelf herpakken en weer doorgaan, net zo lang tot je bent waar jij wil zijn.
Milou van der Horst is ervaringsdeskundige.
In de ruimte is het stil van Nicole Panteleakos. Nova is 12 en kijkt enorm uit naar de lancering van de Challenger. Nova is ook nonverbaal, autistisch en zit in het zoveelste pleeggezin. Ze wacht op de terugkeer van haar zus, die ze iedere dag een brief schrijft. Bridget moet terugkomen, want Bridget heeft belooft om samen met Nova de lancering van de Challenger te kijken op tv. Maar de grote dag komt steeds dichterbij, en Bridget is er nog steeds niet. Zal ze op tijd zijn om samen met Nova de lancering te zien?
Nicole Panteleakos is ervaringsdeskundige en heeft voor dit boek samengewerkt met professionals op het gebied van autisme en onderwijs in 1986.
De onverwachte held van kamer 13B van Teresa Toten. Adam moet naar groepstherapie voor zijn dwangneurose. Hij wil niet, en hij is dus ook absoluut niet van plan om daar verliefd te worden. Maar dat gebeurt wel: met een blik op Robyn is Adam tot over zijn oren verliefd. En hij wil Robyn dan ook beschermen en helpen. Maar hoe doe je dat met ruziënde ouders, een lastig stiefbroertje en, owja, een dwangneurose?

Bovenbouw middelbare school (15 – 18 jaar)

De geschiedenis van Jane Doe van Michael Belanger. Raymond en Simon zijn de buitenbeentjes op school, en dat vinden ze eigenlijk wel prima. Maar dan komt er nog een buitenbeetje bij, een meisje. Een meisje dat hun hele leven op zijn kop zet. Tegelijkertijd weet je dat er iets heel ergs is gebeurd, want het verhaal is opgedeeld in een ‘ervoor’ en een ‘erna’. Het boek gaat heen en weer tussen ‘ervoor’ en ‘erna’, en langzaamaan krijg je een compleet beeld van wat er is voorgevallen – en hoe Raymond en Simon daar mee omgaan.
Optimisme is Dodelijk van Susin Nielsen. Petula gaat naar creatieve therapie. Niet omdat ze dat graag wil, maar omdat het alternatief (gesprekken met de stomme schoolpsycholoog) nog erger is. Maar het is onzin dat Petula naar die therapie moet: zij is alleen maar realistisch. Overal ligt immers ongeluk op de loer. Maar als Jacob bij de creatieve therapie komt, moet Petula wel een paar risico’s nemen…
Lege kamers van Suzanne Koster. Venita is onlangs met haar ouders en haar broertje naar Amsterdam verhuisd. Ze komen uit een klein dorpje, en in de stad is Venita eenzaam. Totdat ze Camilla leert kennen. Met Camilla kan ze praten over wat er is gebeurd en waarom ze verhuisd zijn. Door Camilla is Venita niet meer zo eenzaam. Maar Camilla is ook dominant, en als Venita niet naar Camilla luistert, zou het wel eens heel erg mis kunnen gaan…
Suzanne Koster heeft voor dit boek gesproken met ervaringsdeskundigen en professionals uit de zorg.

Volwassenen

PAAZ van Myrthe van der Meer. Met Emma is niets mis. Ze heeft een goede baan, een fijne vriend en een leuk leven. Dus dat ze af en toe dood wil, dat is toch normaal? Die opname op de PAAZ is dus echt een fout, dat kan niet anders. Emma duikt in de kronkels van de psychiatrische afdeling, om zo zo snel mogelijk weer weg te komen. Maar langzaamaan krijgt ze door dat ze misschien toch niet voor niets op die afdeling zit.
Myrthe van der Meer (pseudoniem) is ervaringsdeskundige.
De Afdeling van Tammy Cohen. Hannah is opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis in Londen. Ze zou daar veilig moeten zijn, maar ze voelt zich niet veilig. Er sterven namelijk wel erg veel patienten… De verpleging houdt steeds vol dat het zelfmoord is, maar Hannah gelooft dat niet. En er gebeuren meer rare dingen. Ondertussen zit Hannah ook niet voor niets in die kliniek. Wat is er allemaal aan de hand?
Mijn naam is Leon van Kit de Waal. Leon is gewend om voor zichzelf te zorgen, en als zijn broertje Jake geboren wordt en zijn moeder haar bed niet meer uit komt, leert hij met vallen en opstaan om voor een baby te zorgen. Maar als je negen jaar oud bent, kan dat natuurlijk niet lang goed gaan. Leon wil maar een ding: samen blijven met zijn moeder en broertje. Maar de kinderbescherming denkt daar anders over…

Om voor te lezen

Moppereend van Joyce Dunbar. Eend is niet vrolijk: er is niemand die met haar wil spelen. Maar is dat wel echt zo? Eend loopt met een grote wolk boven haar hoofd rond, een wolk die steeds groter en grijzer wordt. Eend zit duidelijk niet goed in haar vel. Wat is dat voor wolk boven het hoofd van Eend?
Mijn moeder kookt soep van tafelpoten van Aefke ten Hagen. Fiep is elf jaar en zit op de basisschool. Ze speelt gitaar en wil heel graag live mogen spelen tijdens de eindmusical. Maar Fiep heeft ook een moeder die soms rare dingen doet: uit de attractie klimmen in de Efteling, hele dagen in bed liggen of soep koken van tafelpoten. Fiep houdt veel van haar moeder, maar ze vindt het ook lastig dat haar moeder anders is dan de andere moeders.
Aefke ten Hagen is ervaringsdeskundige.
Olivia en de Sprookjesprinsessen van Ian Falconer. Varkentje Olivia is op zoek naar zichzelf. Alle meisjes willen een sprookjesprinses zijn, maar dat is niets voor haar. Het boek opent dan ook met de woorden: “Olivia was depressief. ‘Ik geloof dat ik in een identiteitscrisis zit’, vertelde ze haar ouders”. Olivia gaat op zoek naar wie ze is en wat echt bij haar past.

Iedereen kan meedoen. Tot 18 jaar is een abonnement op de bibliotheek gratis. En via VakantieBieb kun je een aantal boeken gratis lezen en/of luisteren!