Er zijn een aantal boeken die je eigenlijk wel gelezen moet hebben als het over mentale gezondheid gaat. Niet alleen omdat het boek een hype is, maar omdat er nog een enorm taboe rust op mentale gezondheid en mentale aandoeningen. En deze boeken helpen om dat taboe te doorbreken.

13 reasons why van Jay Asher. Dit boek moet je lezen omdat het gaat over waarom iemand zelfmoord pleegt. En over wat het aandeel van een ander daarin is, ook als die ander zegt dat diens aandeel te verwaarlozen is. ‘Ja, maar dat is toch geen reden om zelfmoord te plegen?’. Nee, dat alleen misschien niet, maar dat aandeel is wel een stukje in de puzzel. Een puzzel die, in dit geval, uit dertien stukjes bestaat. 13 stukjes die los van elkaar niet genoeg zijn, maar samen de redenen vormen voor iemands zelfmoord. 13 keer waarom. Los niet genoeg, samen een ‘daarom’.

Lege kamers van Susanne Koster. Dit boek gaat over psychoses, en is daarom al een aanrader, want er zijn maar weinig boeken over psychoses die niet alleen de aanloop de psychose zelf, maar ook de behandeling en de weg uit de psychose omschrijven. Koster heeft voor dit boek gesproken met ervaringsdeskundigen en behandelaren, en dat maakt dat ze zowel de psychose als de behandeling realistisch kan beschrijven zonder dat het een non-fictie-boek wordt.

Vechten tot je een ons weegt (Allerliefste Vijand & Zwaartekracht) van Milou van der Horst. Naar aanleiding van haar eigen strijd tegen anorexia schreef Milou van der Horst boeken over hoe het is om te dealen met deze stoornis. Niet alleen de ziekenhuisopnames, maar ook de opname in de kliniek en de weg daarna. Hoe hou je je op school aan je eetlijst, en wat als je klasgenoten niet snappen wat jij hebt meegemaakt? Hoe vind je jezelf weer, als je al jarenlang bestaat uit (niet) eten? Wat pakt een eetstoornis allemaal van je af, en hoe kun je dat, stapje voor stapje, weer terugwinnen?

In de ruimte is het stil van Nicole Panteleakos. Als je een boek over autisme moet lezen, is het wat mij betreft dit boek. Het beschrijft namelijk op realistische wijze hoe het voelt om autistisch te zijn. Niet zo gek, want de auteur is zelf ook autistisch. Waarom zijn sommige prikkels de ene dag goed en de andere dag slecht? Waarom is zelfvertrouwen zo makkelijk af te breken en zo moeilijk op te bouwen bij mensen met ASS? Wat maakt dat iemand met ASS mensen wel kan vertrouwen, ook al zijn er heel veel nare ervaringen aan vooraf gegaan? En hoe kun je iemand met ASS laten groeien en bloeien? Op al deze vragen geeft In de ruimte is het stil (al dan niet indirect) een antwoord.

Paaz van Myrthe van der Meer. Ook dit boek is geschreven op basis van eigen ervaringen van de auteur, die zelf dus ook opgenomen is geweest op de Paaz (Psychiatrische Afdeling van het Algemeen Ziekenhuis). Een opname zou je moeten stabiliseren, maar werkt soms juist nog meer ontregelend. En wat nou als je ervan overtuigd bent dat jij helemaal niet gek bent, maar dat er een fout is gemaakt? Is dat dan jouw ziekte, of is de rest gek? En waarom zijn er zo veel stomme regels waar je helemaal niet beter van wordt?

De geschiedenis van Jane Doe van Michael Bellanger. Wat is het verschil tussen rouw en depressie? En hoe ga je om met schuldgevoel, ook als iets niet jouw schuld is, maar jij je wel schuldig voelt? Hoe maak je vrienden als je depressief of in de rouw bent, en wat doet het met je als iemand om wie je geeft niet gelooft dat hij/zij hulp waard is? Over die vragen gaat ‘De geschiedenis van Jane Doe’.

Mijn moeder kookt soep van tafelpoten van Aefke ten Hagen. Hoe verschilt je leven met dat van je klasgenootjes als jouw ouder bipolair is? Aefke ten Hagen schreef daar een boek over. Als kind van een bipolaire ouder en als moeder die bipolair is, weet ze als geen ander waar ze over schrijft. Hoe is het bijvoorbeeld als je moeder een manie heeft, maar dat zelf niet door heeft? Of als ze hele dagen in bed ligt? En als ze gênante dingen doet, echt gênant, zoals in de Efteling uit een attractie klimmen en meedansen met de poppen, of je in een elfenpakje naar school brengen omdat je elf geworden bent? Of als ze letterlijk soep kookt van tafelpoten? Hoe is dat als kind? Een boek om voor te lezen en het gesprek over aan te gaan.

Wil je meer lezen over mentale gezondheid? Ik heb een complete aflevering ZomerLezen gemaakt met dit thema. Inclusief boeken voor jonge(re) kinderen en een aantal boeken om voor te lezen.