Er is een nieuwe boekenserie in de maak, met dezelfde potentie als Harry Potter. De hoofdpersoon heet Morrigan Crow, en ik voorspel dat deze serie net zo’n gigantische hit gaat worden als Harry Potter. Hieronder leg ik uit waarom.

Let op: deze blogpost bevat spoilers over het eerste deel van de Nevermoor-serie.

Ten eerste is het uiteraard een goed verhaal. Zonder goed verhaal krijg je geen nieuwe hype. Het verhaal gaat over Morrigan Crow. Morrigan is 11 jaar en weet dat ze nooit 12 zal worden. Op Avondstond zal ze overlijden. Maar terwijl zij de uren tot aan haar dood zit af te tellen, komt Jupiter North om haar mee te nemen naar Nevermoor. Daar doet Morrigan mee aan 4 proeven, om te bepalen of ze bij het Wondergenootschap mag. Gedurende het toelatingsjaar (de proeven zijn verspreid over een jaar) woont ze in Hotel Decalion en raakt met een aantal mensen bevriend. De spanning zit hem in de vraag of Morrigan door de proeven zal komen (zo niet, dan moet ze terug naar huis en daar wachten een aantal enge monsters op haar) en wat het bijzondere talent (het ‘Kneepje’) van Morrigan is. De enige die dit weet is Jupiter, maar hij ‘vergeet’ het steeds te vertellen aan Morrigan. Ondertussen is er ook nog het mysterie van Meneer Jansen, die te pas en te onpas opduikt en Morrigan regelmatig een andere optie aanbiedt: een plek als leerling van De Wondersmid.

Maar met een goed verhaal komen we er nog niet. Er zijn zo veel goede verhalen. Er is meer. Het verhaal heeft een aantal overeenkomsten met Harry Potter: het verhaal duurt een jaar, de hoofdpersoon en haar (nieuwe) beste vriend zijn 11 jaar oud, er is een volwassene die de hoofdpersoon redt van de gemene volwassenen (Morrigan heeft niet echt een leuke thuissituatie) en er zit magie in het verhaal. Daarnaast zit er een strijd tussen goed en kwaad in. Morrigan heeft duidelijk een intrinsieke goedheid/aardigheid in zich, net als Harry. De overeenkomsten met Harry Potter zijn duidelijk aanwezig, en ook belangrijk voor het succes. De Harry Potter-generatie (de mensen die zijn opgegroeid met Harry Potter, voor wie het een grote rol speelde in hun jeugd) is nu namelijk tussen de 30 en de 40 jaar oud, en zij/wij kunnen nu onze kinderen, neefjes en nichtjes enthousiasmeren voor deze serie op basis van de overeenkomsten met Harry Potter.

Maar Nevermoor is geen kopie van Harry Potter, en er zitten genoeg originele elementen in. Ik heb in Harry Potter bijvoorbeeld geen zelfgroeiende kristallen kroonluchter gezien, of een gevecht tussen de kerstman en de sneeuwkoninging (ik vind de kerstboodschap uit de Nevermoor-serie overigens mooier dan die uit Harry Potter). Ook de inhoud van de opdrachten die Morrigan moet doen is origineel: vragen eerlijk beantwoorden, helemaal eerlijk, waardoor je ook eerlijk moet zijn naar jezelf. Of je eigen angsten verslaan, zonder dat je echt weet wat jouw angst is. Het is de combinatie van het bekende en de originele elementen die dit boek de potentie geven om de nieuwe Harry Potter te worden.

Laten we daarom eens kijken naar wat de serie Nevermoor de nieuwe Harry Potter maakt.

• Ten eerste is er het fantasy-element. Het is niet echte fantasy, meer fantasy-light. Net zoals in Harry Potter, maar ook zoals in bijvoorbeeld de boeken van Roald Dahl. Voor kinderen is dat een behapbare variant, precies genoeg fantasie om spannend te zijn, maar niet zo veel dat ze er bang voor zijn. Voor volwassenen is dit vaak ook een prettige variant, zeker als ze bekender zijn met sprookjes dan met de ‘echte’ fantasy.

• Ten tweede is er de dynamiek van het boek. Spanning wisselt zich af met rustige momenten en grappige gebeurtenissen. Dit zorgt ervoor dat het verhaal een breed publiek aantrekt, omdat het wat toegankelijker is. Ook leent het boek zich hierdoor goed om voor te lezen, bijvoorbeeld voor het slapengaan of in de klas.

• Ten derde is de hoofdpersoon een underdog: Morrigan is bij haar ouders niet geliefd, en weet in Nevermoor niet wat haar Kneepje is. Mensen kunnen zich makkelijk identificeren met een underdog, omdat ze zich zelf vaak underdog voelen. Daarbij wekt een underdog bijna automatisch sympathie op. Denk maar aan Katniss uit de Hungergames, of Sjakie uit Sjakie en de Chocoladefabriek. Die hebben onze sympathie omdat ze eigenlijk alles al tegen hebben. ‘De kansen zijn niet in hun voordeel’, om het zo maar eens te zeggen. We zijn dan snel geneigd om die hoofdpersonen meer te gunnen dan wanneer iemand die van een fortuinlijker afkomst is.

• Ten vierde is er de onvoorwaardelijke vriendschap van Haldorn. Hij is al snel de stabiele factor, en laat Morrigan kennis maken met het leven in Nevermoor. Haldorn zorgt regelmatig voor een vrolijke noot (net als Ron uit Harry Potter). Daarnaast is een stabiele factor heel belangrijk voor een jeugdboek, omdat voor kinderen een bepaalde houvast in het verhaal belangrijk is. En een beste vriend doet het altijd goed. Tot slot is dit van belang, omdat een voorbeeld van een goede, gezonde vriendschap heel waardevol is voor kinderen (en volwassenen).

• Ten vijfde is er het aspect van eerlijkheid, moed en vindingrijkheid. We zijn dol op hoofdpersonen die moed tonen (en laten we eerlijk zijn, als de hoofdpersoon alleen maar bang in een hoekje gaat zitten heb je geen verhaal). We spiegelen ons hieraan, zouden we zelf zo dapper zijn als ons favoriete personage? Als hij/zij het voor zijn vrienden op kan nemen, kan ik dat dan ook? En durf ik te vechten voor mijn idealen, ook als iedereen tegen me is? Want dat doet de hoofdpersoon immers ook. Ook vindingrijkheid is belangrijk, want wie niet sterk is (en dat is een underdog meestal niet) moet slim zijn. Daarbij levert vindingrijkheid vaak ook mooie of grappige situaties op. In het verhaal van Morrigan Crow zie je dat bijvoorbeeld terug bij de eerste proef, waarbij Morrigan tegenover de ouderlingen staat en een mondeling examen af moet leggen. De eerste vragen beantwoord ze feitelijk juist, maar niet creatief genoeg. Bij de laatste vraag heeft ze door dat er niet van haar verwacht wordt om de feiten te vertellen, maar om te benoemen wat de impact van die feiten is geweest, en wat de gevolgen zouden moeten zijn. Ook moet ze tijdens de eerste proef eerlijk zijn, helemaal eerlijk, vooral tegenover zichzelf. Ze krijgt namelijk een boekje met vragen. Als ze de vragen niet eerlijk beantwoordt, begint het boekje zichzelf te verbranden. Als het boekje een hoopje as is, mag je niet door naar de volgende proef. Morrigan moet dus eerlijk zijn, ze moet de waarheid vertellen. En dat betekent dat ze ook eerlijk naar zichzelf moet kijken. Eerlijk naar jezelf en naar anderen zijn is iets wat mensen vaak bijzonder moeilijk vinden. Hoe vaak geef je het antwoord waarvan je denkt dat een ander het wil horen? Hoe vaak zou jouw boekje in de fik vliegen? Zou jij deze proef halen?

• Ten zesde is er de ‘uitverkorenheid’, iets wat we ook zien bij Harry Potter en bijvoorbeeld The Hungergames. De hoofdpersoon heeft iets speciaals (Harry Potter overleefde de Vloek des Doods, Katniss moet de arena in) en moet daarmee zien te leven. Het hoeft niet iets positiefs te zijn, maar het is wel iets waar je een positieve draai aan kunt geven. Je hoeft er geen positieve draai aan te geven (Harry kan zich ook aansluiten bij Voldemort, Katniss kan zich gewoon laten vermoorden of zich aansluiten bij de Beroeps), maar het kan wel. En dat je dat doet, die positieve draai geven aan je uitverkorenheid, je lot, dat maakt wie je bent. En dat geeft een hoofdpersoon en dus een boek heel veel kracht. (NB: ik vertel bewust niet wat hetgeen is waarin Morrigan uitverkoren is of wordt, dat mag je zelf ontdekken in het boek)

• En ten zevende: het draait om de strijd tussen goed en kwaad. Dit is een thema dat letterlijk eeuwenoud is, de Griekse en Romeinse mythen verhalen hier al over, net als de Bijbel. Ik denk dat dit is omdat iedereen het liefste zegt dat hij/zij het goede doet, maar dat iedereen ook merkt dat er een stukje kwaad in hem/haar zit. Het is heel prettig om die strijd, die je dan in jezelf voelt, in een boek of toneelstuk te herkennen. Dit is een heel oud fenomeen en wordt catharsis genoemd. Hierbij functioneert een verhaal als uitlaatklep voor jouw emoties, waaronder dus de strijd tussen goed en kwaad (die ieder mens in zich heeft). Morrigan heeft de keuze om haar uitverkorenheid van punt zes ten goede of ten kwade te gebruiken. Wat wint ze als ze kiest voor het kwade? Wat verliest ze als ze kiest voor het goede? Die strijd is interessant om te lezen, hoe oud je ook bent.

Nog niet overtuigd? Klik hier voor de preview van dit boek! En hier is een preview van deel 2 te vinden.